ΝΕΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ: ΑΓΝΟΣ ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ (Ανακοίνωση ΕΠΔΑ, 14/3/2023)
Σήμερα 14/3/2023 ολοκληρώνεται η ολιγοήμερη διαβούλευση επί του νέου Κώδικα Μετανάστευσης, κοινώς επί λιγότερων από 200 σελίδες, όπου ξετυλίγεται ο αγνός αμόλυντος καθάριος θεσμικός ρατσισμός του ελληνικού κράτους. Η πρόθεσή του δε, γίνεται ξεκάθαρη ήδη από το γεγονός ότι ο Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης όπως τον ξέρουμε σήμερα, πλέον θα λέγεται απλά Κώδικας Μετανάστευσης. Δεν θα νομιμοποιήσουμε με κανένα νομικό σχόλιο την φενάκη της διαβούλευσης. Για ένα τέτοιο ζήτημα η διαβούλευση θα σήμαινε συναντήσεις με κοινότητες μεταναστών και επεξεργασία στοιχείων από την εφαρμογή της μέχρι τώρα νομοθεσίας, ό,τι και να σκεφτούμε φαντάζει ανέκδοτο μπροστά στην ακραία αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου.
Από το 2001 που επέλεξε το ελληνικό κράτος να ρυθμίσει το νομικό καθεστώς των μεταναστών (2910/2001), ουδέποτε υποκρίθηκε ότι προτίθεται να τους απονείμει δικαιώματα. Ουδέποτε οι μεταναστευτικές κοινότητες (πέρα από σημαντικές αλλά μερικές νίκες) κατάφεραν με τον συλλογικό αγώνα τους να αλλάξουν τον συσχετισμό και να πετύχουν την ορατότητά τους.
Οι βασικοί πυλώνες του μεταναστευτικού νομικού πλαισίου παραμένουν οι ίδιοι μέχρι σήμερα: Σχεδόν αδύνατη η νόμιμη είσοδος εργαζόμενου/ης (διαδικασία μετάκλησης που στην πράξη υπολειτουργεί για πολύ λίγες ειδικότητες εργαζομένων και πολύ λίγες διαθέσιμες θέσεις εργασίας), καμία κατοχύρωση ότι δεν θα εκπέσουν της νομιμότητας όσοι/ες έχουν χαρτιά (η απώλεια της ασφαλιστικής ικανότητας σημαίνει και αδυναμία ανανέωσης), αναγνώριση δικαιωμάτων σε συνάρτηση με το εισόδημα (ίσως έχουμε αρκετούς/ές προλετάριους/ες στην Ελλάδα, δεν χρειάζονται άλλοι/ες), πολύ αυστηρές προϋποθέσεις για οικογενειακή επανένωση όπου και σε αυτήν την περίπτωση το εισόδημα παίζει βασικό ρόλο (ίσως έχουμε πολλούς/ές μαθητές/τριες στα σχολεία, δεν θέλουμε άλλους/ες). Ίσως όμως και το ελληνικό κράτος να μην θέλει ξένους. Ναι, τους χρειάζεται, η ελληνική οικονομία κέρδισε και κερδίζει. Αλλά ο διάβολος βρίσκεται στην λεπτή αυτή ισορροπία. Που θα παράγουν αλλά δεν θα έχουν δικαιώματα. Που θα είναι σε καθεστώς επισφάλειας, αλλά θα είναι εδώ και θα δουλεύουν. Αυτή είναι η γενική εικόνα και δεν έχει κανένα νόημα να συζητήσουμε για τις ελάχιστες περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν για παράδειγμα την πενταετή άδεια επί μακρόν διαμένοντος, μια άδεια που μας «φόρεσε» το ενωσιακό δίκαιο και όντως κατοχυρώνει δικαιώματα, αλλά που το ελληνικό κράτος εξάντλησε κάθε περιθώριο που είχε για να αυστηροποιήσει τις προϋποθέσεις χορήγησής της. Αυτά για αρχή – επί της αρχής.
Για το προκείμενο τώρα, δηλαδή τις αλλαγές που φέρνει το υπουργείο μετανάστευσης για να διαβουλευτεί μαζί μας, μόνο ΟΡΓΗ μπορούμε να αντιτείνουμε. Οι πολίτες τρίτων χωρών και τριτοτέταρτων κατηγοριών, όλα αυτά τα χρόνια αντιμετωπίζουν μια διοίκηση εχθρική, υποστελεχωμένη, έρμαια κάθε λογής επιτηδείων που υπόσχονται ένα μαγικό «χαρτί». Πώς θα χαρακτήριζε κανείς μια πολιτική που έχει καταφέρει να βρίσκονται χωρίς χαρτιά άνθρωποι μετά από 20 ή 30 χρόνια; Αποτυχημένη. Τόσο η πολιτική όσο και η διοικητική πρακτική. Πολλοί και πολλές από εμάς έχουμε απορήσει με την υπομονή των αλλοδαπών που στέκονται επί ματαίω σε ουρές σε υπηρεσίες ξανά και ξανά. Πλέον, η ηλεκτρονική υποβολή αιτημάτων μπορεί να επιλύει κάποια διαδικαστικά ζητήματα όμως η διεκπεραίωσή τους καθυστερεί υπέρμετρα, αφού με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα χρειάζεται ένας χρόνος για την έκδοση της άδειας.
Πολλοί και πολλές από εμάς έχουμε μονολογήσει (εκ του ασφαλούς) ότι αν ήμασταν στην θέση τους θα προτιμούσαμε να μείνουμε χωρίς χαρτιά παρά να χτυπάμε το κεφάλι μας στο μπετόν ξανά και ξανά. Και αντί λοιπόν το υπουργείο να ανοίξει την διαδικασία νομιμοποίησης, τι επιλέγει; Να αυστηροποιήσει ακόμη περισσότερο το πλαίσιο. Η κυβέρνηση έδειξε ξεκάθαρα τις προθέσεις της απέναντι στους μετανάστες ήδη από τις πρώτες μέρες της τον Ιούλιο του 2019 με την υπαγωγή του Υπουργείου Μετανάστευσης στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη -κάτι που τελικά δεν λειτούργησε. Τις προθέσεις αυτές τις έκανε ακόμα πιο ξεκάθαρες όταν με Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, έθεσε πολύ αυστηρά οικονομικά κριτήρια στη διαδικασία της πολιτογράφησης και έκλεισε την προοπτική αυτή για την πλειοψηφία των επί μακρόν διαβιούντων στην Ελλάδα μεταναστών. Είναι ακόμα πιο εξοργιστικό ότι η απόφαση αυτή έχει αναδρομική ισχύ και αφορά και πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι έχουν ήδη καταθέσει πολλά χρόνια πριν και περιμένουν την εξέταση του φακέλου τους. Με τον παρόντα Κώδικα η κυβερνητική πολιτική σπρώχνει όλους αυτούς τους ανθρώπους ακόμη πιο έντονα στην επισφάλεια. Δεν είναι ότι οι ιθύνοντες δεν καταλαβαίνουν. Μια χαρά καταλαβαίνουν ότι σπρώχνοντας τους ανθρώπους ή καθηλώνοντάς τους στην «παρανομία» και την «αορατότητα», θα αποτελούν ένα pool όπως θα έλεγαν και οι καλοσπουδαγμένοι σύμβουλοι των υπουργών ακόμα πιο φτηνού εργατικού δυναμικού. Και αυτό είναι προς όφελος βεβαίως της «οικονομίας τους», μην αυταπατώμεθα, τομείς ολόκληροι της οικονομίας αναπτύχθηκαν και ευημέρησαν πάνω στα εργατικά δυστυχήματα ανασφάλιστων, πάνω σε απλήρωτες υπερωρίες, πάνω στην αδήλωτη εργασία κυρίως μεταναστών και μεταναστριών.
Ενδεικτικά θα αναφέρουμε: Η άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους, που είναι ο μόνος τρόπος νομιμοποίησης όσων δεν έχουν χαρτιά, θα χορηγείται με την πρόσθετη προϋπόθεση να μην έχει εκδοθεί τελεσίδικη αρνητική απόφαση διεθνούς προστασίας. Κι αυτό, όταν η συντριπτική πλειοψηφία των αιτούμενων άδειας διαμονής της παραπάνω κατηγορίας βρίσκονται πάνω από επτά χρόνια στην Ελλάδα, έχοντας απορριπτική απόφαση ασύλου (αυτός είναι και ο σκοπός φυσικά, να χάσουν και την ύστατη ελπίδα που έχουν), που μέχρι σήμερα αποτελούσε και έγγραφο βέβαιης χρονολογίας για την απόδειξη της επταετούς διαμονής.
Η άδεια διαμονής «δεύτερης γενιάς», μια κατάκτηση του κινήματος της μεταναστευτικής νεολαίας, πετσοκόβεται και διαφυλάσσεται μόνο για τα παιδιά που είχαν χαρτιά ως ανήλικα (άρ. 162 σ/ν). Δηλαδή τα παιδιά που γεννήθηκαν και πήγαν σχολείο εδώ, αλλά για οποιονδήποτε λόγο που σίγουρα δεν ανάγεται σε δική τους υπαιτιότητα δεν έχουν άδεια διαμονής, ως ενήλικες θα είναι παράνομα στην χώρα!
Το κύριο μέλημα λοιπόν του υπό ψήφιση νομοσχεδίου είναι η διευκόλυνση του μεγάλου κεφαλαίου και των επενδυτών, ενώ από την άλλη καθιστά σχεδόν αδύνατο να έρθει κάποιος πολίτης τρίτης χώρας να εργαστεί στην Ελλάδα, αλλά και σε όσες και όσους διαμένουν ήδη στη χώρα προσθέτει όλο και πιο πολλά προσκόμματα στην ένταξή τους. Το νομοσχέδιο αυτό είναι η επιβεβαίωση και η συνέχεια της εχθρικής πολιτικής της κυβέρνησης για το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα. Από την πλευρά μας δεν μπορούμε παρά να καταγγέλλουμε αυτό το παζλ θεσμικού ρατσισμού που νομιμοποιεί και κανονικοποιει τον ρατσισμό και οπλίζει τα χέρια των φασιστών.
