Ο βραχνάς των ασφαλιστικών εισφορών πνίγει τους/τις αυτοαπασχολούμενους/ες δικηγόρους! Συλλογικός αγώνας τώρα! (ΕΠΔΑ, 24/2/2023)
Η νέα αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές από 1/1/2023 που αποτυπώνεται στα εκκαθαριστικά που εκδόθηκαν αυτές τις μέρες αναδεικνύει το μείζον ζήτημα της αδυναμίας πληρωμής που βιώνουν οι δικηγόροι που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, με το κονδύλι των εισφορών να αποτελεί σήμερα το πιο δυσβάστακτο κονδύλι του μηνιαίου προϋπολογισμού τους.
Για την μεγάλη πλειοψηφία (άνω του 80%) των συναδέλφων που πληρώνουν την κατώτατη εισφορά, η μηνιαία δαπάνη ανέρχεται πλέον στα 311 ευρώ, ενώ για τις νέες και νέους δικηγόρους κάτω πενταετίας η δαπάνη ανέρχεται σε 219 ευρώ! Στα χρόνια της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, που θα ανακούφιζε υποτίθεται τη “μεσαία τάξη”, η μεγάλη πλειοψηφία των δικηγόρων είδε αύξηση 60 ευρώ τον μήνα, δηλαδή 720 ευρώ τον χρόνο, που εξανεμίζει οποιαδήποτε ωφέλεια από την πολυδιαφημισμένη μείωση του φορολογικού συντελεστή. Βέβαια, το έγκλημα σε βάρος των ασφαλιστικών ταμείων έχει μεγάλη ιστορία.
Το πλιάτσικο σε βάρος των ασφαλιστικών μας ταμείων ξεκίνησε από παλιά με την υποχρεωτική δέσμευση των αποθεματικών του Ταμείου Νομικών στην Τράπεζα της Ελλάδος με προκλητικά χαμηλά – υποπολλαπλάσια της ελεύθερης αγοράς – επιτόκια με σκοπό τον εκ μέρους της ΤτΕ δανεισμό τους με ψηλότερα, και αργότερα με τους αντιασφαλιστικούς νόμους όλων των κυβερνήσεων, ξεκινώντας από τον νόμο Σιούφα (Ν. 2084/1992) μέχρι και σήμερα. Στα χρόνια που πέρασαν δόθηκαν τεράστιες μάχες με πολύμηνες αποχές των δικηγόρων ενάντια στους νόμους αυτούς (1992, 1993, 1994, 2008).
Στη συνέχεια η λεηλασία συνεχίστηκε με τον ΛΑΦΚΑ, την υποχρεωτική επένδυση των αποθεματικών σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, που την περίοδο των μνημονίων κόστισαν τεράστια ζημιά αφού με το “PSI” (2012) χάριν της μείωσης του δημοσίου χρέους που ως γνωστόν επιβλήθηκε μόνο σε δημόσιους οργανισμούς και ασφαλιστικά ταμεία και όχι σε ιδιώτες δανειστές, τράπεζες κλπ, ενώ σε άλλα ασφαλιστικά ταμεία τα χρήματα χάθηκαν εξαιτίας επενδύσεων σε “δομημένα ομόλογα” που σαρώθηκαν την περίοδο της κρίσης (2008) και κανείς υπεύθυνος δεν τιμωρήθηκε.
Τα χρόνια της βαθιάς κρίσης, μετά το 2010, χιλιάδες συναδελφισσες και συνάδελφοι βρεθήκανε καταχρεωμένοι, ιδίως όταν τέθηκε σε εφαρμογή και η αναγκαστική ένταξη σε ανώτερη κλάση με την πάροδο του χρόνου.
Το 2016, με τον νόμο Κατρούγκαλου, η τότε κυβέρνηση πέταξε στους οικονομικά πιο αδύναμους συναδέλφους το τυράκι των χαμηλότερων εισφορών. Έτσι, με την προσωρινή παύση πληρωμής της επικουρικης ασφάλισης (τα έτη 2017-2018, που τα πληρώσαμε στη συνέχεια με δόσεις) και με τη μείωση της εισφοράς για τους φτωχότερους συναδέλφους, η μηνιαία εισφορά πήγε στα 167 ευρώ. Αυτό βέβαια ήταν το τυράκι, με αντάλλαγμα την καταρράκωση του ύψους της σύνταξης που θα λάβει ο ασφαλισμένος στο τέλος του επαγγελματικού του βίου (εκτιμάται σε 770 ευρώ μικτά εθνική και κύρια σύνταξη). Ωστόσο, η μείωση αυτή κατέστησε εφικτή την επανέναρξη πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών για πολλές και πολλούς δικηγόρους χαμηλών εισοδημάτων.
Από τότε μεσολάβησαν:
α) η αύξηση της κατώτατης ασφαλιστικής εισφοράς λόγω σύνδεσής της με τον κατώτατο μισθό (από 167 ευρώ σε 185 ευρώ),
β) η έναρξη πληρωμής της επικουρικής ασφάλισης (+68 ευρώ) και ο καταλογισμός των δόσεων του 2017-2018 (+43 ευρώ),
γ) η αύξηση της κατώτατης εισφοράς με τον νόμο Βρούτση τον Φεβρουάριο του 2020 (από 185 σε 220 ευρώ),
δ) η ενιαιοποίηση των ειδοποιητηρίων (όχι μόνο κύριας ασφάλισης και υγείας, αλλά και επικουρικής , κοκ) τον Σεπτέμβριο του 2020 (ενιαίο ειδοποιητήριο 288 ευρώ),
ε) η οριστικοποίηση των δόσεων για τα οφειλόμενα των προηγούμενων ετών με τον ν. 4611/2019 (120 δόσεις) η οποία δεν έλαβε παράταση όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι, πλέον στις τρέχουσες εισφορές (το ειδοποιητήριο της κατώτατης κλίμακας έχει διαμορφωθεί στα 288 ευρώ) προστέθηκαν ρυθμίσεις δόσεων 150 ευρώ (μινιμουμ!), καθώς το κάθε ταμείο (ΤΑΝ, ΤΕΑΔ, ΤΥΔΑ) προβλέπει μίνιμουμ δόση 50 ευρώ ανεξαρτήτως ύψους οφειλόμενων εισφορων.
Με δεδομένο ότι οι οι οφειλές στο ΤΑΝ είναι παγίως μεγαλύτερες, ένας δικηγόρος που επιλέγει την κατώτατη (την 1η) κλίμακα και έχει ρυθμίσει τις οφειλές του (ο αριθμός των δικηγόρων που είχαν οφειλές υπολογίζονταν σε περίπου 13 χιλιάδες) πρέπει να πληρώνει κάθε μήνα 450 με 500 ευρώ μόνο για τις ασφαλιστικές του εισφορές.
στ) η νέα αύξηση της κατώτατης εισφοράς από 1/1/2023 (από 288 ευρώ στα 311 ευρώ).
Στο υπέρογκο αυτό ποσό πρέπει κανείς να λάβει υπόψιν του τα εξής:
α. Το ύψος των συντάξιμων αποδοχών που θα λάβει στο τέλος του επαγγελματικού του βίου. Υπολογίζεται ότι μια στοιχειωδώς αξιοπρεπής σύνταξη (περί τα 1000 ευρώ) αποδίδεται όταν ο ασφαλισμένος εντάσσεται στην 3η κλάση και άνω.
β. Η σύνδεση της πληρωμής των τρεχουσών εισφορών με την διατήρηση της ρύθμισης. Αν οι τρέχουσες εισφορές δεν πληρωθούν και βεβαιωθούν στο ΚΕΑΟ, τότε χάνεται η ρύθμιση των 120 δόσεων και το σύνολο των ρυθμισμένων οφειλών αναβιώνει.
γ. Η ύπαρξη ενιαίου ειδοποιητηρίου σημαίνει ότι οι παροχές υγείας συνδέονται με την πληρωμή του συνόλου των εισφορών. Μόνο έπειτα από κινητοποιήσεις, η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα αυτοτελούς πληρωμής των εισφορών υγείας, ώστε να μην χάνεται η υγειονομική περίθαλψη των ασφαλισμένων, η οποία ωστόσο για πολλούς δικηγόρους είναι ακόμα και σήμερα ζητούμενη.
Για τον λόγο αυτό, ο ΔΣΑ θα πρέπει να κινητοποιηθεί ώστε να επιτύχει συγκεκριμένα μέτρα ανακούφισης αυτών των οικονομικά πιο αδύναμων συναδέλφων, ζητώντας:
– την νομοθέτηση μιας νέας, γενναίας ρύθμισης στην οποία θα υπαχθούν όλες οι οφειλές (Ασφαλιστικές και φορολογικές),
– την αποσύνδεση της διατήρησης της ρύθμισης από την πληρωμή των τρεχουσών εισφορών,
– την εξασφάλιση υγειονομικής κάλυψης για όλους τους ασφαλισμένους/ες
– την εξασφάλιση έκπτωσης για τις νέες και νέους δικηγόρους που μπαίνουν στο επάγγελμα σε δύσκολες συνθήκες και καλούνται να πληρώσουν μηνιαία υποκατώτατη εισφορά ύψους 219 ευρώ τον μήνα (κάτω πενταετίας), χωρίς η έκπτωση να μειώνει το ύψος της σύνταξης που θα λάβουν στο μέλλον.
Με δεδομένη την υπαγωγή μας σε ένα ενιαίο ταμείο με όλους τους υπόλοιπους εργαζόμενους, ο ΔΣΑ θα πρέπει να πρωτοστατήσει σε ένα γενικότερο μέτωπο με εργατικά σωματεία, ενώσεις και άλλους φορείς, που να διεκδικήσει την αύξηση της χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, την κατάργηση των νόμων ιδιωτικοποίησης του ασφαλιστικού συστήματος (βλ. ιδιωτικοποίηση της επικουρικής για τους νέους ασφαλισμένους από 1/1/2022 με τον ν. Τσακλόγλου) και την εκ νέου νομοθέτηση πόρων του ασφαλιστικού συστήματος (υποχρεωτικές παραστάσεις σε μεγάλες ιδιωτικές συμβάσεις, συμβόλαια, κλπ).
Θυμίζουμε τις εκπεφρασμένες συλλογικές θέσεις της Εναλλακτικής Παρέμβασης – Δικηγορικής Ανατροπής:
– Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για όσες/ους πληρώνουν την κατώτατη ασφαλιστική εισφορά με ταυτόχρονη αύξηση του ποσοστού αναπλήρωσης, ώστε η μείωση των εισφορών να μην οδηγήσει σε μειωμένη σύνταξη.
– Εισφορές σύμφωνα με κλάσεις με βάση το εισόδημα, με κλιμακωτή αύξηση άνω των 20.000 ευρώ και με χρηματοδότηση αξιοπρεπών συντάξεων κοινών για όλους. Μειωμένη ασφαλιστική εισφορά για τα πρώτα 7 έτη της δικηγορίας.
– Όχι στο κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα, το γνήσιο ή τις παραλλαγές του. Όχι σε ατομικούς κουμπαράδες και ατομικούς υπολογισμούς εισφορών και παροχών.
– Επιστροφή των πόρων που εκλάπησαν από τα ταμεία και χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό. Κατάργηση των αντιασφαλιστικών νόμων.
– Ρύθμιση και σεισάχθεια χρεών που δημιουργήθηκαν στα χρόνια της κρίσης, χωρίς εξοντωτικούς όρους απώλειας των σχετικών ρυθμίσεων.
– Ενιαία και δημόσια υγεία και περίθαλψη για όλους τους συναδέλφους άνευ προϋποθέσεων καταβολής εισφορών.
– Συμπόρευση με το συνδικαλιστικό κίνημα των μισθωτών εργαζόμενων (με τους οποίους μοιραζόμαστε πλέον κοινά ταμεία) και αποκατάσταση προστατευτικών δικλείδων της εργατικής νομοθεσίας με στόχο την χρηματοδότηση του συστήματος από τους εργοδότες.
