Η επιβολή προστίμου ως μηχανισμού υποχρεωτικού εμβολιασμού είναι ομολογία κυβερνητικής αποτυχίας (Ανακοίνωση της Εναλλακτικής Παρέμβασης – Δικηγορικής Ανατροπής, 2/12/21)
Η ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι θα επιβάλει μηνιαίο πρόστιμο 100 ευρώ ως μηχανισμό επιβολής υποχρεωτικού εμβολιασμού αποτελεί κατ’ ουσίαν ομολογία της αποτυχίας της στη διαχείριση της πανδημίας. Η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί για άλλη μια φορά την κατάρρευση του ‘success story’ με την Ελλάδα στις υψηλότερες αρνητικές θέσεις θανάτων και διασωληνώσεων και μεγάλη διασπορά στον πληθυσμό, και το πράττει επιστρατεύοντας εκ νέου το αφήγημα της ατομικής ευθύνης. Εκτρέποντας τη συζήτηση στα μέτρα οικονομικού εξαναγκασμού για τους ανεμβολίαστους, η κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται πεισματικά να λάβει οποιοδήποτε μέτρο ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας αυτήν την κρίσιμη στιγμή, που οι ΜΕΘ και το υγειονομικό προσωπικό είναι σε οριακή κατάσταση εξάντλησης, ενώ δεν έχει γίνει ούτε μισό βήμα για την ενίσχυση των ΜΜΜ και τη λήψη μέτρων περιορισμού της διασποράς σε σχολεία, τήρηση πρωτοκόλλων προστασίας των εργαζομένων σε εργασιακούς χώρους κλπ.
Η επιβολή προστίμου ως κύρωσης για τον μη εμβολιασμό δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τις συνταγματικές διατάξεις και επιταγές της ημεδαπής και διεθνούς έννομης τάξης με βάση τις οποίες ο εμβολιασμός ως ιατρική πράξη προϋποθέτει την ενημερωμένη συναίνεση (informed consent) του κάθε εμβολιαζόμενου χωριστά, όπως επιτάσσουν η Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική (Σύμβαση Οβιέδο, άρθρο 5 παρ. 1) που έχει κυρωθεί από την ελληνική έννομη τάξη (Ν. 2619/1998), το Σύνταγμα (α. 2 παρ. 1, 5 παρ. 1, 7 παρ. 2), ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας (ν. 3418/2005). Αλλά και περαιτέρω, ούτε η προστασία της δημόσιας υγείας (21 παρ. 3 Σ) δύναται να δικαιολογήσει την έμμεση επιβολή υποχρεωτικών ιατρικών πράξεων, αλλά θα μπορούσε μόνο να δικαιολογήσει τον περιορισμό της άσκησης δικαιωμάτων υπό τις προϋποθέσεις της αναγκαιότητας, της προσφορότητας και της αναλογικότητας. Η επιβολή οικονομικής κύρωσης με σκοπό την πίεση προς εμβολιασμό μέσω της οικονομικής εξάντλησης, δεν αποτελεί καν τέτοιο μέτρο περιορισμού άσκησης ατομικών δικαιωμάτων προς το σκοπό εξυπηρέτησης της δημόσιας υγείας (πολλώ μάλλον πληρούντος τις προϋποθέσεις αναλογικότητας και πρόσφορότητας), αλλά κατ’ ουσίαν επιβολή υποχρέωσης προς τέλεση ιατρικής πράξης μέσω οικονομικών κυρώσεων, γι’ αυτό και δεν συμβιβάζεται με τη συνταγματική έννομη τάξη.
Αλλά και πέραν αυτών, πρόκειται ουσιαστικά για ένα μέτρο ταξικά μεροληπτικό που δεν εξυπηρετεί τον σκοπό της ενίσχυσης της εμβολιαστικής προσπάθειας. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση δεν υποχρεώνει πάντες σε εμβολιασμό, αλλά μόνο τους μη έχοντες και τα φτωχότερα στρώματα, επιτρέποντας τον μη εμβολιασμό στους έχοντες να καταβάλλουν το μηνιαίο χαράτσι μη εμβολιασμού. Πρόκειται για την ίδια μεροληπτική πολιτική που εδώ και δύο χρόνια οδηγεί σε παράλογα μέτρα επιβολής υπέρμετρων κυρώσεων και περιορισμών (διαθεσιμότητα, περικοπή δωρεάν τεστ) σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες και ιδίως φτωχότερα στρώματα και εργαζόμενους, και μεροληψίας υπέρ άλλων όπως η άρνηση λήψης μέτρων σε ιερούς ναούς ή η μνημειώδης δήλωση Σκέρτσου «δεν υπάρχει μελέτη που να δείχνει ότι οι αστυνομικοί μπορούν να διασπείρουν τον κορωνοϊό»!
Περιττό να πούμε ότι αυτή η αλλοπρόσαλλη στάση προτιμήσεων, άνισης μεταχείρισης και κατασταλτικής διαχείρισης των προκλήσεων της πανδημίας από την κυβέρνηση οδήγησε στην καλλιέργεια κλίματος δυσπιστίας για τον ίδιο τον εμβολιασμό, τροφοδοτώντας ανορθολογικά ρεύματα και επιτρέποντας σε φασιστικές ομάδες να ανασυνταχτούν και να εμφανιστούν σε δημόσιες συγκεντρώσεις. Αυτές οι μειοψηφικές αντιεμβολιαστικές και ακροδεξιές ομαδοποιήσεις δεν πρέπει να συγχέονται, όπως το πράττει η κυρίαρχη ρητορική, με τις εύλογες αμφιβολίες μέρους της κοινωνίας που δεν έχει ακόμα εμβολιαστεί από φόβο, σκεπτικισμό, έλλειψη ενημέρωσης και δυσπιστία ως προς την διαφάνεια και συνοχή των κινήσεων της κυβέρνησης. Από το κουπόνι bonus στους 20ρηδες για την εξαγορά τoυ εμβολιασμού, μέχρι την επιβολή μηνιαίας χρηματικής ποινής σήμερα, η πορεία των πραγμάτων έχει δείξει ότι αυτού του είδους η επικοινωνιακή διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση όχι απλά δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά δημιουργεί τα αντίθετα αποτελέσματα.
Ως Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή ζητούμε να παρθεί πίσω το μέτρο και να οργανωθεί, έστω και τώρα, σοβαρή εμβολιαστική καμπάνια, άτομο το άτομο, με δωρεάν πρόσβαση σε πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα και με την επιστράτευση γιατρών του ΕΣΥ και κάθε ιδιωτικού πόρου, για την εξασφάλιση της ενημερωμένης συναίνεσης των πολιτών που δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί.
Άμεσος αναπροσανατολισμός των κονδυλίων από την καταστολή και τις άσχετες με τις κοινωνικές ανάγκες προτεραιότητες της κυβέρνησης, στην ενίσχυση του ΕΣΥ, με ΜΕΘ, εξοπλισμό, υγειονομικούς. Να σταματήσουν τώρα οι εξοντωτικές αναστολές και να αξιοποιηθούν όλοι οι υγειονομικοί στην μάχη κατά της πανδημίας. Μέτρα προστασίας σε χώρους εργασίας και εκπαίδευσης, ενίσχυση του συστήματος μαζικών μεταφορών, σύστημα ιχνηλάτησης και δωρεάν τεστ για όλους, εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους.
Η πρώτη και κύρια λειτουργία του ατομικού και κοινωνικού δικαιώματος στη δημόσια υγεία, άλλωστε, είναι η θετική υποχρέωση που επιβάλλει το Σύνταγμα στο κράτος να τα εγγυάται, οργανώνοντας επαρκείς και αποτελεσματικές δομές προστασίας της υγείας και περίθαλψης για όλους του πολίτες. Δεν δύναται η κυβέρνηση να «ιδιωτικοποιεί» και να υποκαθιστά την συνταγματική αυτή υποχρέωση μετακυλίοντας σε ιδιώτες και στην αντοχή του ατομικού κουμπαρά την κάλυψη της ανεπάρκειας και απροθυμίας της να δημιουργήσει υποδομές κοινωνικής πρόνοιας και να αναμετρηθεί με τη δυσπιστία, ή ακόμα χειρότερα, με ανορθολογικές τάσεις που η ίδια δημιούργησε.
