Αναδημοσιεύουμε δύο εκκλήσεις από ομάδες κρατούμενων στις Φυλακές Κορυδαλλού με αφορμή τον κορονοϊό και τα μέτρα που πρέπει άμεσα να ληφθούν για την υγεία και την ασφάλεια των εγκλείστων. Ως Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή συμφωνούμε με την ανάγκη αποσυμφόρησης των φυλακών κατ’ εφαρμογή υπαρχουσών διατάξεων (πχ. ά.110αΠΚ), αλλά και με νομοθετική ρύθμιση διεύρυνσής τους.
1) Κείμενο των κρατουμένων των γυναικείων φυλακών Kορυδαλλού σχετικά με τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης στις φυλακές της πανδημίας του κορονοϊού (14/3/2020).
“Οι φυλακές είναι οι χώροι με το μεγαλύτερο συνωστισμό ανθρώπων. Πολλοί κρατούμενοι-ες συνωστίζονται σε κελιά και θαλάμους, σε κοινόχρηστους χώρους, ενώ υπάρχουν κοινά συσσίτια.
Με την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού, απαγορεύτηκαν τα ανοιχτά επισκεπτήρια με συγγενείς και δικηγόρους ενώ δεν μπορούμε να λαμβάνουμε πράγματα (ρούχα, τρόφιμα, βιβλία, τα πάντα). Δεν έχουμε αντιδράσει σε αυτά τα μέτρα, καθώς αντιλαμβανόμαστε τη σοβαρότητα της κατάστασης. Από μεριάς κρατουμένων υπάρχει μεγάλη υπευθυνότητα, όμως ζητάμε να υπάρχει υπευθυνότητα και μέριμνα μεγαλύτερη για τους κρατούμενους/ες και από το υπουργείο. Αν υπάρξει κρούσμα κορονοϊού σε φυλακή, δεδομένου και του υπερπληθυσμού που έχουν οι φυλακές στη χώρα, η εξάπλωση θα είναι μεγάλη και θα κινδυνέψουν μαζικά ανθρώπινες ζωές, αφού πολλές-οί κρατούμενες/οι είναι άρρωστες/οι καθώς & υπερήλικες/οι.
Ένα μέτρο που ζητάμε και είναι αναγκαίο (το υπουργείο θα όφειλε να το έχει ήδη εφαρμόσει σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις) είναι η αποσυμφόρηση των φυλακών. Μπορεί να μειωθεί δραστικά ο πληθυσμός αν αποφυλακιστούν άμεσα όσοι-ες έχουν μικρές ποινές (κάτω των 5 ετών) και όσοι-ες έχουν μικρό υπόλοιπο ποινής.
Επίσης, μπορεί να εφαρμοστεί το άρθρο 110Α του νέου ποινικού κώδικα σε ευρεία κλίμακα για πολλές περιπτώσεις κρατουμένων (με έξοδα του δημοσίου όπου χρειάζεται) για κατ’ οίκον κράτηση με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι), κυρίως υπερήλικες, άτομα με προβλήματα υγείας, έγκυες, μητέρες ανηλίκων. Το μέτρο αυτό θα μπορούσε να εφαρμοστεί ώστε να αποφευχθεί άνθρωποι να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους αν προσβληθούν.
Επίσης, θα έπρεπε να εφαρμοστεί το άρθρο 105 Π.Κ. για έκτιση ποινής στην κατοικία σε όλες τις περιπτώσεις που προβλέπει το συγκεκριμένο άρθρο και δεν έχει εφαρμοστεί, πχ. μητέρες με ανήλικα έως 8 ετών ασχέτως ποινής, αλλά και σε άρρωστους που κινδυνεύει η ζωή τους.
Τέλος θα μπορούσε να διαταχθεί διακοπή της προσωρινής κράτησης (με ή χωρίς κατ’ οίκον περιορισμό, αναλόγως το κατηγορητήριο) μέχρι το δικαστήριο σε πολλές περιπτώσεις.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές- οι κρατούμενες/οι με ποινές μηνών, ακόμα και ημερών και είναι απαράδεκτο να κρατούνται σε συνθήκη πανδημίας και ενώ οι φυλακές είναι ασφυκτικά γεμάτες.
Επίσης, υπάρχουν χιλιάδες που νοσούν, υπερήλικες και έγκυες που δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε μια προσβολή από τον κορονοϊό ενώ λαμβάνονται αυστηρά μέτρα σε χώρους που συνωστίζονται άνθρωποι –και ορθώς γίνεται– (πχ. απολυμάνσεις), δεν γίνεται το ίδιο στις φυλακές.
Δεν έχει γίνει καμία απολύμανση έως τώρα, δεν υπάρχει πρόσβαση σε αντισηπτικό κρατουμένων και φυσικά, ούτε μάσκες που θα είναι χρήσιμες για τις ευπαθείς ομάδες. Να λαμβάνουν μέτρα οι υπηρεσίες των φυλακών σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ ώστε όποιος υπάλληλος παρουσιάζει έστω και απλά συμπτώματα ενός κρυολογήματος να παραμένει στο σπίτι, αυτό δεν εφαρμόζεται σε υπαλλήλους καθώς δεν χορηγείται άδεια.
Με απόφαση του υπουργείου προχωράνε στην χρησιμοποίηση παλιάς πτέρυγας στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού για να κρατηθούν όσοι/όσες νοσήσουν από τον κορονοϊό από όλες τις φυλακές της χώρας που βρίσκονται από τις φυλακές Δομοκού και νοτιότερα. Η εν λόγω πτέρυγα είναι ένα ερείπιο και μόνο τις προϋποθέσεις για χώρο κράτησης ανθρώπων που νοσούν από τον κορονοϊο δεν έχει. Δεδομένου ότι ο συγκεκριμένος ιός πλήττει το αναπνευστικό, ένας χώρος κατεστραμμένος, με μεγάλη υγρασία που προοριζόταν να γκρεμιστεί, χωρίς τις βασικές προϋποθέσεις παραμονής σε αυτόν, θα είναι η εγγύηση ότι όποιος άρρωστος κρατηθεί εκεί, θα επιδεινωθεί η υγεία του. Η χρήση αυτής της πτέρυγας (παλιά Γ΄) υπό τις υπάρχουσες συνθήκες που αυτή βρίσκεται, είναι μια “λύση” αποθήκευσης των νοσούντων κρατουμένων σε ένα ακατάλληλο περιβάλλον. Προσβάλλει την αξιοπρέπεια των κρατουμένων και θέτει σε επιπλέον κίνδυνο τη ζωή όσων νοσήσουν. Είμαστε βέβαιες πως αν ο συγκεκριμένος χώρος ελεγχθεί από κάποιο κλιμάκιο ιατρών, θα κριθεί ακατάλληλος για μια τέτοια χρήση, ενώ αν μπορούν να γίνουν τροποποιήσεις και βελτιώσεις, αυτές θα πρέπει να γίνουν με βάση ένα σχέδιο που θα εκπονήσουν ειδικοί ιατροί και επιδημιολόγοι και όχι υπάλληλοι των φυλακών και του υπουργείου. Επίσης, η συγκεκριμένη πτέρυγα δεν είναι τελείως ανεξάρτητη από την υπόλοιπη φυλακή. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι μπορεί να έχει διαφορετική είσοδο –έξοδο για αποκλειστική χρήση–, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα ως προς τη στεγανοποίηση χώρου και τον αποκλεισμό της πιθανότητας μετάδοσης του ιού στον υπόλοιπο πληθυσμό της φυλακής, συμπεριλαμβανομένου και του προσωπικού στις γυναικείες φυλακές.
Ποιό θα είναι το προσωπικό που θα έρχεται σε επαφή με τους/τις νοσούντες και ποιά θα είναι τα μέτρα ασφαλείας τους;
Ποιοί-ές θα φροντίζουν για την καθαριότητα του χώρου, δεδομένου ότι θα είναι άρρωστοι και δεν θα μπορούν να φροντίζουν οι ίδιοι/ες για αυτό; Θα πηγαίνουν κρατούμενες από τις γυναικείες;
Ποιοί/ές θα τους παρέχουν συσσίτιο, φάρμακα, προϊόντα από σούπερ μάρκετ;
Πώς θα προφυλάσσονται αυτοί-ές και πώς θα εξασφαλιστεί η μη μετάδοση του ιού σε άλλους μη νοσούντες; Θα είναι εν τέλει χώρος ανάρρωσης ή θα μετατραπεί σε υγειονομική βόμβα που θα συμπαρασύρει όσες-ους κρατούνται και εργάζονται στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού; Ή θα εγκαταλειφθούν απομονωμένοι άνθρωποι που θα νοσήσουν;
Ανακεφαλαιώνοντας ζητάμε:
-
- n
-
- Άμεση αποσυμφόρηση των φυλακών με αποφυλάκιση όσων εκτίουν ποινές μικρότερες των 5 ετών και, όσων έχουν μικρό υπόλοιπο ποινής.
n
-
- Άμεση αποφυλάκιση των ευπαθών ομάδων με τη χρήση του άρθρου 110Α και 105 Π.Κ. · Επανεξέταση του χώρου κράτησης νοσούντων κρατουμένων με κορονοϊο από κλιμάκιο ειδικών επιστημόνων.
n
-
- Χορήγηση αδειών σε υπαλλήλους που παρουσιάζουν συμπτώματα (έστω και ελαφρά) ίωσης, όπως ισχύει για τον υπόλοιπο πληθυσμό.
n
-
- Απολύμανση στις φυλακές και πρόσβαση σε σντισηπτικά – μάσκες.
n
-
- Άμεση και αναλυτική ενημέρωση από ειδικούς ιατρούς των κρατουμένων για τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν. Επειδή είμαστε κρατούμενοι, δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε δικαίωμα στην ενημέρωση σχετικά με την αντιμετώπισή μας.
n
-
- Να δοθεί προτεραιότητα σε κρατούμενες/ους και υπαλλήλους των φυλακών στην εξέταση για τη διάγνωση του κορονοϊού. Οι φυλακές αυτή τη στιγμή είναι οι πιο επικίνδυνοι χώροι στην Ελλάδα για τη διασπορά του ιού και κινδυνεύουν χιλιάδες άνθρωποι.
n
Υστερόγραφο: Το κείμενο έχει αποσταλεί ως υπόμνημα στο υπουργείο “Προστασίας του Πολίτη”. Mέσω δικηγόρου απεστάλη σήμερα στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, στον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου της Αθήνας, στην Ολομέλεια Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, στον Ιατρικό Σύλλογο της Αθήνας, στον Άρειο Πάγο”.
2) Κρατούμενοι στο κατάστημα κράτησης ΚΑΥΦ (Κεντρική Αποθήκη Υλικού Φυλακών) – ΥΠΟΜΝΗΜΑ
“Από τον Αύγουστο του 2019 που έπαυσε η ισχύς των έκτακτων διατάξεων για την αποσυμφόρηση των φυλακών και παρά την ισχύ του νέου Ποινικού Κώδικα, παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κρατουμένων στις φυλακές, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ο αριθμός των κρατουμένων σε όλη την χώρα έχει φτάσει περίπου στις 12.000 , δηλ πάνω του ανεκτού ορίου.
Σε όλες τις φυλακές, σε κελιά και θαλάμους, υπάρχει μεγάλος συνωστισμός κρατουμένων (πάνω από τα προβλεπόμενα όρια), πολλοί από τους οποίους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και δυστυχώς όχι με τις καλύτερες συνθήκες υγιεινής.
Με την δραματική εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού υπάρχει πολύ μεγάλη αγωνία και ανησυχία για το τι μπορεί να συμβεί, αν η πανδημία εισχωρήσει μέσα στις φυλακές, και ειδικά σε αυτές τις άθλιες συνθήκες.
Από όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, στο νοσοκομείο κρατουμένων δεν έχει δημιουργηθεί κάποιος χώρος για κρατούμενους που τυχόν προσβληθούν, επίσης δεν έχουν προμηθευτεί ούτε τα τεστ ελέγχου για το κορωνοϊό.
Μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει απολυμάνσεις στους χώρους, δεν υπάρχουν μάσκες, δεν υπάρχουν αντισηπτικά, γάντια, δεν υπάρχει δηλαδή η μέριμνα και τα μέτρα που η περίσταση απαιτεί.
Το Υπουργείο απλώς έχει ορίσει ένα χώρο στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού για να πεταχτούν και να κρατηθούν εκεί όσες/οι τυχόν προσβληθούν από τον κορωνοϊό. Ο χώρος αυτός όπως έχουν επισημάνει με ανακοίνωση τους οι γυναίκες κρατούμενες στις φυλακές Κορυδαλλού είναι ακατάλληλος:
« Η εν λόγω πτέρυγα , τονίζουν οι ίδιες οι κρατούμενες σε σχετική αναφορά τους προς τους αρμοδίους, είναι ένα ερείπιο και μόνο τις προϋποθέσεις για χώρο κράτησης ανθρώπων που νοσούν από τον κορονοϊο δεν έχει. Δεδομένου ότι ο συγκεκριμένος ιός πλήττει το αναπνευστικό, ένας χώρος κατεστραμμένος, με μεγάλη υγρασία που προοριζόταν να γκρεμιστεί, χωρίς τις βασικές προϋποθέσεις παραμονής σε αυτόν, θα είναι η εγγύηση ότι όποιος άρρωστος κρατηθεί εκεί, θα επιδεινωθεί η υγεία του. Η χρήση αυτής της πτέρυγας (παλιά Γ ́) υπό τις υπάρχουσες συνθήκες που αυτή βρίσκεται, είναι μια “λύση” αποθήκευσης των νοσούντων κρατουμένων σε ένα ακατάλληλο περιβάλλον. Προσβάλλει την αξιοπρέπεια των κρατουμένων και θέτει σε επιπλέον κίνδυνο τη ζωή όσων νοσήσουν».
Τα μόνα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα είναι:
*Να κόψουν επισκεπτήρια συγγενών και συνηγόρων, να κόψουν όλες τις άδειες καθώς και να μην λαμβάνουμε ρούχα και τρόφιμα, δηλαδή ότι μέτρο δείχνει ως τιμωρία και μόνο για κάθε ευάλωτο κρατούμενο.
Εμείς ως κρατούμενοι της Κ.Α.Υ.Φ κατανοούμε το μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, και κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας ακόμη και με δικά μας μέσα να τηρήσουμε όλους τους κανόνες υγιεινής, και ότι απαιτείη περίσταση και οι συνθήκες εδώ, αφού είμαστε μια μονάδα παραγωγής άρτου για τα νοσοκομεία και τις φυλακές.
Ζητάμε όμως και από το υπουργείο να δείξει μεγαλύτερη μέριμνα και προσοχή, στις ανάγκες και τα προβλήματα των κρατουμένων ειδικά αυτές τις δύσκολες μέρες.
Ζητάμε να προβεί σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για την ενημέρωση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ζητάμε από το υπουργείου να πάρει κάποιο μέτρο για την αποσυμφόρηση των φυλακών. Οι κρατούμενοι στις φυλακές συνωστίζονται, ο ιός είναι προ των πυλών, ήδη έχουν αρρωστήσει κρατούμενοι στις φυλακές Κορυδαλλού και σε άλλες φυλακές στη χώρα από κορωνοϊό, οπότε η εξάπλωσή θα είναι μεγάλη με δραματικά αποτελέσματα, ειδικά σε κρατούμενες/ους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες με προβλήματα υγείας και υπερήλικες/οι.
Σήμερα η αποσυμφόρηση των φυλακών καθίσταται όσο ποτέ άλλοτε επιτακτική ανάγκη .
Το απολύτως αναγκαίο μέτρο της αποσυμφόρησης των φυλακών ψηφίζεται ήδη και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμη και στο Ιράν όπως ανακοινώθηκε σήμερα αποφυλακίστηκαν ογδόντα πέντε χιλιάδες (85000) κρατούμενοι από τις φυλακές. Ζητάμε τέλος να προβείτε στην πλήρη εφαρμογή του μέτρου της ηλεκτρονικής επιτήρησης σε όλη την Επικράτεια και για όλες τις κατηγορίες των κρατουμένων κατά τα προβλεπόμενα στη σχετική νομοθεσία (Νέος Ποινικός Κώδικας ΝΟΜΟΣ ΥΠ 4619 /11-6-19, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας ΝΟΜΟΣ 4620 /19 και ΝΟΜΟΣ 4637 /18-11-19). Ο νόμος υπάρχει, αλλά υπάρχει και η άρνηση των δικαστών να τον εφαρμόσουν.
Επίσης, συντασσόμαστε με τα αιτήματα που παραθέτουν με ανακοίνωση τους την 14η Μαρτίου οι κρατούμενες των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού η οποία έχει κοινοποιηθεί στο υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και σε άλλους φορείς”.
Κρατούμενοι στην ΚΑΥΦ.
(Aκολουθούν υπογραφές κρατουμένων).
n
