Ενημέρωση από τη συνεδρίαση του ΔΣ ΔΣΑ στις 14.01.2025
Συνεδρίασε στις 14.01.2025 το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΣΑ με μικτό σύστημα, δια ζώσης και με τη δυνατότητα τηλεδιάσκεψης.
Κατά την έναρξη της συνεδρίασης μνημονεύθηκε ο πρόσφατα εκλιπών πρώην Πρόεδρος ΔΣΑ Γιάννης Αδαμόπουλος και τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Αποφασίστηκε η ανάρτηση τιμητικής πλακέτας στις εγκαταστάσεις του Α.Κ.Κ.Ε.Δ. «ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» που συστάθηκε επί προεδρίας του και η ανάρτηση μόνιμης υπόμνησης στον ιστότοπο του φορέα.
Το ΔΣ καταρχάς επελήφθη υπηρεσιακών ζητημάτων, εγγραφών, προαγωγών και αναστολών συναδέλφων δικηγόρων, καθώς και συστάσεων δικηγορικών εταιρειών. Από τα διαθέσιμα στοιχεία διαπιστώθηκε από το συμβούλιο ότι μετά την ψήφιση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου που αφορά σε δικηγόρους και ελεύθερους επαγγελματίες, παρατηρείται αξιόλογη αύξηση σύστασης δικηγορικών εταιρειών.
Έγινε ενημέρωση για τη σχεδιαζόμενη αναβάθμιση των εφαρμογών του προγράμματος «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ» και ιδίως αυτών που αφορούν στον υπολογισμό τόκων (υπερημερίας, επιδικίας, δικαιοπρακτικών, δημοσίου).
Ακολούθως, το ΔΣ συζήτησε εκτενώς το ζήτημα του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών –Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 – Πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας –Αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών –Ενίσχυση της λειτουργίας της Eurojust- Μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας – Δικονομικές διατάξεις αρμοδιότητας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και άλλες ρυθμίσεις».
Παρουσιάστηκε στο συμβούλιο η Εισήγηση από τους συμβούλους που απαρτίζουν την ορισθείσα σχετική Επιτροπή, και συγκεκριμένα του συμβούλους Δ. Αναστασόπουλο, Χρ. Κακλαμάνη, Θ. Μαντά. Αναδείχθηκε αφενός η ιδιαίτερα προβληματική διαδικασία νομοθέτησης που ακολουθήθηκε για άλλη μια φορά και ως προς το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, δηλαδή με μια τυπική και συντομότατη διαβούλευση μέσα στην περίοδο των εορτών, με πλήρη και εσκεμμένο αποκλεισμό των Δικηγορικών Συλλόγων και με μια εσπευσμένη διαδικασία εισαγωγής του σχεδίου νόμου προς ψήφιση, παρά τις αντιδράσεις του νομικού κόσμου. Αναλύθηκαν οι επιμέρους διατάξεις του σχεδίου νόμου που παραβιάζουν και ανατρέπουν κατακτήσεις του κράτους δικαίου και του νομικού πολιτισμού. Ιδιαίτερος προβληματισμός εκφράστηκε για τις σχεδιαζόμενες τροποποιήσεις των αρ. 10 του σχεδίου νόμου (δυνατότητα υποβολής μήνυσης μέσω τηλεφώνου), 14 (αποκλεισμός μετατροπής και αναστολής ποινής καθώς και χορήγησης ανασταλτικού αποτελέσματος στην έφεση, επιβολή προσωρινής κράτησης και για πλημμελήματα), 19 (δυνατότητα ανάγνωσης κατάθεσης του θύματος αντί της εξέτασης στο ακροατήριο) και 24 (συμμετοχή της πλευράς υποστήριξης της κατηγορίας στη διαδικασία του δικαστικού συμβουλίου), αλλά και τα άρθρα 28 για την υπέρμετρη διεύρυνση του αξιοποίνου στο αδίκημα της συμπλοκής (313 ΠΚ) και 30 για την δυσανάλογη αυστηροποίηση των ποινών στο αδίκημα της παραμέλησης εποπτείας ανηλίκου.
Κατατέθηκε προς ψήφιση η εισήγηση της συντονιστικής επιτροπής της Ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων για την πραγματοποίηση 2ήμερης αποχής κατά τις ημέρες συζήτησης και ψήφισης του νομοσχεδίου, ενώ υπήρξε και αντιπαραθετική πρόταση περιορισμένης αποχής μόνο από τα ποινικά δικαστήρια.
Οι σύμβουλοι της Εναλλακτικής Παρέμβασης ανέδειξαν την συνολικότερη στρατηγική της κυβέρνησης της ΝΔ, η οποία μέσα από σωρεία διαρκών τροποποιήσεων του ποινικού νόμου, επιχειρεί μία συνολική κατάλυση θεμελιωδών ουσιαστικών δικαιωμάτων των πολιτών και διαδικαστικών εγγυήσεων στην ποινική δίκη. Το επίμαχο σχέδιο νόμου αποτελεί συνέχεια πολλών αντίστοιχων προηγούμενων τροποποιήσεων με τον ίδιο ακριβώς άξονα της περιστολής δικαιωμάτων και νόθευσης των λειτουργιών του κράτους δικαίου. Το εν λόγω σχέδιο νόμου δεν υπαγορεύθηκε από κάποιο γνήσιο ενδιαφέρον της κυβέρνησης για την προστασία είτε των θυμάτων της ενδοοικογενειακής και εν γένει έμφυλης βίας, είτε των ανηλίκων, όπως είναι άλλωστε προφανές από το μηδενικό έργο της στον κρίσιμο τομέα της κοινωνικής προστασίας για τα ζητήματα αυτά. Η κυβέρνηση επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την κοινωνική ευαισθητοποίηση για τα σοβαρά αυτά θέματα με σκοπό να περάσει και να νομιμοποιήσει την αυταρχική της ατζέντα και το χτύπημα των δημοκρατικών δικαιωμάτων και εγγυήσεων, όπως το τεκμήριο της αθωότητας και το δικαίωμα των πολιτών στην υπεράσπιση.
Συνεχίζει το μοτίβο του ποινικού λαϊκισμού, της αυστηροποίησης των ποινών και της ανεξέλεγκτης επέκτασης εξαιρετικών μέτρων όπως η προσωρινή κράτηση, της αδρανοποίησης σημαντικών θεσμών της ποινικής διαδικασίας, όπως η αναστολή, αλλά και της ακύρωσης και υποβάθμισης του δικηγορικού λειτουργήματος. Όπως, άλλωστε, έχει διακηρύξει, δημιουργεί προηγούμενο για να επεκτείνει αυτές τις τροποποιήσεις σε διαρκώς αυξανόμενες ομάδες αδικημάτων.
Ειδικά στα ζητήματα των ανηλίκων, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αυστηροποίησης ποινών είναι ιδιαίτερα οπισθοδρομικές και διευρύνουν τα κοινωνικά αδιέξοδα που γεννούν φαινόμενα παιδικής παραβατικότητας, αντί να τα αντιμετωπίζουν.
Παράλληλα, οι σύμβουλοι της Εναλλακτικής υπογράμμισαν την ανάγκη ο δικηγορικός κόσμος να αναδείξει τις απαραίτητες διεκδικήσεις και τα βήματα που πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση της πραγματικής προστασίας των θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και των ανηλίκων. Ο δρόμος δεν είναι αυτός της ποινικής αυστηροποίησης, ούτε θα δεχθούμε το ψευδοδίλημμα κράτος δικαίου ή προστασία των θυμάτων έμφυλης βίας. Ο ΔΣΑ οφείλει να αναδείξει την αναγκαιότητα για τη συνολική λήψη μέτρων κοινωνικής προστασίας, οικονομικής και επαγγελματικής υποστήριξης των επιζωσών, ώστε να καταστεί δυνατή η καταγγελία και η απομάκρυνση από κακοποιητικά περιβάλλοντα, διεκδικώντας δημόσιες δομές και μηχανισμούς υλικής και ψυχικής αρωγής, όπως ξενώνες και κέντρα υποστήριξης. Αλλά και την αναμόρφωση του πλαισίου καταγγελιών, με την αξιοποίηση του διαθέσιμου επιστημονικού προσωπικού για την εκπαίδευση των προσώπων που χειρίζονται αυτές, ιδιαίτερα της αστυνομίας με τα συγκεκριμένα δείγματα γραφής, που συχνά διακατέχονται από δυσπιστία ή απροθυμία, αποτρέποντας ακόμη και καταγγελίες, με δραματικές συνέπειες. Περαιτέρω, ο ΔΣΑ οφείλει να παρέχει ουσιαστική και σε βάθος εκπαίδευση των μελών του που συμμετέχουν στα προγράμματα νομικής βοήθειας για επιζώσες ενδοοικογενειακής και γενικοτερα έμφυλης βίας, ενώ είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν και συγκεκριμένες κατευθύνσεις αναφορικά με την εξέταση και γενικότερη αντιμετώπιση των επιζωσών στο πλαίσιο της ποινικής δίκης, με σκοπό την αποφυγή του εκ νέου ψυχικού τραυματισμού τους με ευθύνη των συνηγόρων.Και βέβαια, ο ΔΣΑ πρέπει να τολμήσει βαθύτερες επεξεργασίες και μια ευρύτερη συμβολή τόσο στην αντιμετώπιση του φαινομένου του σεξισμού στο χώρο της δικαιοσύνης, όσο και στην προστασία των γυναικών, μελών του από φαινόμενα έμφυλης βίας και παρενόχλησης.
Από το συμβούλιο υπερψηφίστηκε η πρόταση για 2ήμερη καθολική αποχή κατά τις ημέρες ψήφισης του νομοσχεδίου.
Αποφασίστηκε, τέλος, η πραγματοποίηση εκδηλώσεων – συνεδρίου του ΔΣΑ για τα θέματα της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας και της βίας ανηλίκων με τη συμμετοχή κοινωνικών φορέων, γυναικών οργανώσεων, επιστημονικών και κοινωνικών φορέων προστασίας ανηλίκων.
14.01.2025
Οι σύμβουλοι της Εναλλακτικής, Αναστασία Ματσούκα και Αναστασία Σταυροπούλου.
