Συνέντευξη της Αγγελικής Σεραφείμ, μέλους Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών με την Εναλλακτική Παρέμβαση Δικηγορική Ανατροπή στον Γιάννη Ελαφρό (εφ. Πριν, 14/4/2021)
«Η στρατηγική της έντασης είναι ένα καταφύγιο» για την κυβέρνηση, σημειώνει η Αγγελική Σεραφείμ, καθώς πια «δεν μπορεί να αποσπαστεί η κοινωνική συναίνεση για τη χάραξη και εφαρμογή πολιτικών αντίθετων με τα λαϊκά συμφέροντα». Το μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΑ εκ μέρους της Εναλλακτικής Παρέμβασης Δικηγόρων-Δικηγορική Ανατροπή, θέτει ερωτήματα για το εάν οι περιορισμοί την περίοδο της πανδημίας τηρούν την αρχή της αναλογικότητας και υπογραμμίζει πως για τον «άνεμο ελευθερίας» δεν αρκεί η εναλλαγή στη διακυβέρνηση
Μετά τα αστυνομικά όργια στη Νέα Σμύρνη η ΕΛΑΣ ανακοίνωσε ΕΔΕ, ενώ έβαλε σε διαθεσιμότητα τον φυσικό αυτουργό του ξυλοδαρμού της Κυριακής. Προσβλέπετε σε αυτοκάθαρση;
Η ίδια η κυβέρνηση έσπευσε να κοινοποιήσει στοιχεία του θύματος που προφανώς θεωρούσε ότι θα μπορούσαν να αποτρέψουν ή να ανατρέψουν την ταύτιση της κοινωνίας μαζί του. Δύο μέρες μετά επαναλήφθηκαν περιστατικά αστυνομικής βίας στη συγκέντρωση και διαδήλωση στη Ν. Σμύρνη, για τα οποία ουδεμία διαδικασία διερεύνησης ευθυνών ανακοινώθηκε. Και μην προσπερνάμε την ανακοίνωση της Δημοκρατικής Ενωτικής Κίνησης Αστυνομικών, περί άνωθεν εντολών για «αχρείαστη και υπέρμετρη καταστολή». Πώς μπορούμε να προσβλέπουμε σε αυτό που λέτε αυτοκάθαρση, εν όψει των παραπάνω;
Στις 5-6 Μαρτίου απαγορεύτηκαν ουσιαστικά οι συγκεντρώσεις που είχε καλέσει η Πρωτοβουλία Δικηγόρων, ενώ διαδηλωτές κακοποιήθηκαν και κάποιοι συνελήφθησαν. Σας δόθηκε κάποια αιτιολογία, έστω και στο πλαίσιο του υπεραντιδραστικού νόμου για τις διαδηλώσεις;
Η μόνη απάντηση που δόθηκε ήταν έμπρακτη, με την απρόκλητη ρίψη χημικών, τους προπηλακισμούς, τη βίαιη απώθηση και την ευθεία ρίψη νερού με αύρα και στο δικηγορικό μπλοκ, προκειμένου να διαλυθεί. Διαβάζοντας το σχετικό Δελτίο Τύπου της αστυνομίας, θα δείτε ότι γίνεται λόγος για απόπειρα κατάληψης του οδοστρώματος, καμία αναφορά στον νόμο για τις διαδηλώσεις, καμία αναφορά σε έκνομες ενέργειες διαδηλωτών (που δεν υπήρξαν άλλωστε). Καμία προσπάθεια ούτε προσχηματικής επίκλησης μιας νομικής βάσης για την παρεμπόδιση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στη συνάθροιση. Ουδέποτε απαγορεύτηκαν οι συναθροίσεις της 5ης και 6ης Μάρτη, ουδέποτε ακολουθήθηκε η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για τη διάλυσή τους. Θυμίζω ότι το δικαίωμα συνάθροισης περιορίζεται μόνο για δύο συγκεκριμένους λόγους που αναφέρει το άρθρο 11 παρ. 2 του Συντάγματος: εάν επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια και αν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής.
Εδώ και ένα χρόνο ο κόσμος αντιμετωπίζει πάμπολλες απαγορεύσεις, από τη μετακίνηση έως τη συνάθροιση, στο όνομα της αντιμετώπισης της πανδημίας. Παραβιάζονται στοιχειώδη δικαιώματα και ελευθερίες;
Στο πλαίσιο της διαχείρισης μιας έστω παρατεταμένης υγειονομικής κρίσης, μπορεί να δικαιολογηθεί κατ’ αρχήν ο περιορισμός της άσκησης δικαιωμάτων, τηρουμένης πάντοτε της αρχής της αναλογικότητας. Η υγειονομική κρίση είναι υπαρκτή, οπότε δεν μπορεί να υποστηριχθεί με απόλυτο τρόπο ότι τα περιοριστικά μέτρα συνιστούν παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων ή επιβολή καθεστώτος εξαίρεσης με εχθρό τον απείθαρχο ή εν δυνάμει απείθαρχο λαό.
Αυτή όμως η αρχή της αναλογικότητας είναι αμφίβολο αν μπορεί να θεωρηθεί ότι τηρείται σε μεγάλο βαθμό. Μην ξεχνάμε ότι, ενώ δρομολογήθηκε η πλήρης απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων σε έναν εκρηκτικό συνδυασμό με την υπολειτουργία της επιθεώρησης εργασίας, ενώ θεσμοθετήθηκε η πανεπιστημιακή αστυνομία, ενώ φτωχοποιείται ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, ενώ ψηφίστηκε ο αντιδραστικός νόμος για τις συναθροίσεις, ενώ εκτέθηκαν στην αστεγία χιλιάδες αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, ενώ ματαιώθηκε σε μεγάλο βαθμό η πρόσβαση στο επιβαρυμένο πια ΕΣΥ, ο κόσμος καλείται να «μείνει σπίτι», αφού γυρίσει από τη δουλειά του συνωστισμένος μέσα στο λεωφορείο.
Η απεργία πείνας του Δ. Κουφοντίνα βρίσκεται σε κρισιμότατο σημείο. Η κυβέρνηση κλείνει τα αυτιά και λέει πως ο κρατούμενος εκβιάζει. Ποια είναι η γνώμη σας; (η συνέντευξη δημοσιεύτηκε πριν o κρατούμενος ανακοινώσει ότι σταματά την απεργία πείνας)
Η απεργία πείνας αποτελεί ιστορικά μέσο πίεσης από ανθρώπους που δεν έχουν άλλο τρόπο να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους (δίκαια ή μη, ρεαλιστικά ή όχι), όπως χαρακτηριστικά είναι οι κρατούμενοι. Γι’ αυτόν τον λόγο το άρθρο 31 του Σωφρονιστικού Κώδικα ρυθμίζει τη μεταχείριση του απεργού πείνας, κατοχυρώνοντας έναν ελάχιστο πυρήνα αυτεξουσιότητάς του, απαραβίαστο από τις κρατικές αρχές. Θα ρύθμιζε ο Σωφρονιστικός Κώδικας μια εκβιαστική πρακτική και μάλιστα προς την κατεύθυνση της κατοχύρωσης του δικαιώματός του σε περίθαλψη και του σεβασμού στην αξιοπρέπειά του;
Τι μπορεί να γίνει στο σημείο αυτό για να μην έχουμε στην Ελλάδα τον πρώτο νεκρό απεργό πείνας;
Αυτό που μπορούσε και έπρεπε να γίνει εξαρχής: να ικανοποιήσει το εδραζόμενο στο γράμμα του νόμου δικαίωμα του απεργού. Τα δικαστήρια ένα προς ένα απέρριψαν για τυπικούς λόγους τα ένδικα μέσα που ασκήθηκαν. Έμενε μόνο η εξέταση των αιτημάτων μεταγωγής (το πρώτο υποβλήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2020) από την Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών, τα οποία επίσης απορρίφθηκαν.
Σε συνολικό επίπεδο, τι εκφράζει το αντιδραστικό κρεσέντο της κυβέρνησης της ΝΔ; Κάποιοι υποστηρίζουν πως αρκεί να φύγει η ΝΔ, να έρθει μια «δημοκρατική κυβέρνηση» με τον ΣΥΡΙΖΑ, για να πνεύσει άνεμος ελευθερίας. Τι λέτε;
Η στρατηγική της έντασης είναι ένα καταφύγιο, όταν πια δεν μπορεί να αποσπαστεί η κοινωνική συναίνεση για τη χάραξη και εφαρμογή πολιτικών αντίθετων με τα λαϊκά συμφέροντα. Όσο εκδηλώνονται διάσπαρτες κοινωνικές αντιστάσεις, η εύκολη λύση από πλευράς κυβέρνησης είναι προφανώς η καταστολή τους, πριν συνδεθούν μεταξύ τους και ορθώσουν πολιτικά προτάγματα. Υπ’ αυτή την έννοια, δεν αρκούν οι δικαιωματικές διακηρύξεις (και δεν έχω καμία πρόθεση να αμφισβητήσω την ειλικρίνειά τους) για να φέρουν τον «άνεμο ελευθερίας», πολλώ δε μάλλον μια εναλλαγή στη διακυβέρνηση. Άλλωστε, πλέον, έχουμε το «πλεονέκτημα» να έχουμε γνωρίσει με βιωματικό τρόπο και την εναλλακτική της «πιο δημοκρατικής» διακυβέρνησης. Το αίσθημα ελευθερίας δεν είναι μόνο να περπατάς χωρίς να έχεις στείλει SMS ή χωρίς τον φόβο ότι μπορεί να πέσεις θύμα αστυνομικής βίας και να βρεθείς από θύμα, κατηγορούμενος/η. Είναι να νιώθεις ότι η επιβίωσή σου δεν τελεί υπό την αίρεση της ανοχής της εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Ότι δεν κρέμεται πάνω από το κεφάλι σου ο εφιάλτης της ανεργίας. Ότι δεν κινδυνεύεις να στοχοποιηθείς επειδή είσαι γκέι, λεσβία, τρανς. Ότι δεν θα βρεθείς άστεγος/η επειδή κάποιο fund αγόρασε το «κόκκινο» δάνειό σου. Ότι θα έχεις πρόσβαση σε ένα εθνικό σύστημα υγείας που μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες σου.
