Είναι κοινός τόπος ότι οι συνθήκες άσκησης δικηγορίας των νέων δικηγόρων χειροτερεύουν από χρόνο σε χρόνο. Κάθε χρόνο γίνεται όλο και πιο δύσκολο ο νέος δικηγόρος να ανοίξει και να συντηρήσει δικό του γραφείο, ιδίως αν δεν προέρχεται από εύπορη οικογένεια (επιδείνωση της θέσης των μισθωτών οικογενειαρχών, αύξηση κόστους ζωής, άνοδος ενοικίων, ακριβό χρήμα που καθιστά δυσχερή την εξόφληση δανείων κ.λ.π.). Ακόμη και η προοπτική της συστέγασης για να μειωθεί το κόστος απομακρύνεται όλο και περισσότερο και τέλος αντικαθίσταται από την πρόσληψη σου ως έμμισθου συνεργάτη.
Η θέση αυτή δεν διαφέρει ουσιαστικά από τη θέση ενός κακοπληρωμένου ανειδίκευτου εργάτη: μισθός 60-70.000 δρχ., επιβάρυνση με το σύνολο των συνεχώς αυξανόμενων ασφαλιστικών εισφορών, συνεχείς επιμηκύνσεις του ωραρίου (πρωί-απόγευμα Σάββατα) που κάνουν ανέφικτη την ενασχόληση με δικές σου υποθέσεις. Τα περιθώρια πρωτοβουλιών σου μειώνονται ακόμα περισσότερο, όταν δουλεύεις σε μεγάλο δικηγορικό γραφείο, παρότι αυξάνεται ο μισθός. Σε αυτήν την περίπτωση υπαλληλοποιείσαι πλήρως: υποχρεούται να ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του επικεφαλή του γραφείου ακόμα και για κοινοτυπίες (αυτοκίνητα), αδυνατείς δε να ορθώσεις λόγο για σοβαρότερες υποθέσεις (π.χ. βιασμός, εργατικά) και δεν απομένει παρά το όραμα της ανόδου στην ιεραρχία του γραφείου. Πολλές φορές ασκείς καθήκοντα γραμματέα, τηλεφωνήτριας, παιδιού για όλες τις δουλειές όσο για τις γυναίκες συν/φους… επαυξάνονται αυτά τα φαινόμενα. Πρόσφατα δε παρουσιάστηκαν φαινόμενα που προσομοιάζουν με το χτύπημα κάρτας στο εργοστάσιο (καθορισμός χρόνου εξωτερικών εργασιών). Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια μπορείς να θυμηθείς το λειτούργημα του υπερασπιστή των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων
Όποιος ασκούμενος αισθάνθηκε να ταυτίζεται με τις πιο πάνω περιγραφές (με χαμηλότερο ή καθόλου μισθό και με λιγότερες ελπίδες), ας μην εκπλήσσεται: ο ασκούμενος δικηγόρος προετοιμάζεται, ” μαθητεύει” για να αντιμετωπίσει ακριβώς αυτήν την κατάσταση στη δικηγορία. Οι ασκούμενοι αποτελούν εργατικό δυναμικό υπό εκμετάλλευση, αποκλεισμένο θεσμικά από την άσκηση του επαγγέλματος, αφού ο θεσμός της άσκησης συντελεί στην απόκρυψη της αλήθειας: τυπικά διαμορφώνει τον αυριανό ελεύθερο επαγγελματία, ουσιαστικά εκπαίδευες τον κακοπληρωμένο υπάλληλο / δικηγόρο.
Ο θεσμός των εξετάσεων για την άδεια, ενώ στερείται πραγματικού περιεχομένου, ενισχύει αυτήν την ιδεολογική απόκρυψη.
Αυτές τις συνθήκες τις Βιώνουμε όλοι, ανεξάρτητα από ιδεολογικές και πολιτικές τοποθετήσεις, παραταύτα μέσα στα πλαίσια της γενικευμένης αδράνειας επικρατούν ηττοπαθείς και αδιέξοδες αντιλήψεις: η αναμονή του καλύτερου αύριο, η συλλογή προσόντων (πληροφορική, γλώσσες, σεμινάρια) δεν οδηγούν στο ποθητό αποτέλεσμα. Απλώς αυτά ζητούν ή θα ζητούν στο μέλλον τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία.
Η κατάσταση αυτή οφείλεται εν πολλοίς και στην αδράνεια των πληττομένων (κατανοητή Βέβαια στα πλαίσια της υφιστάμενης χρονικής και εργασιακής πίεσης). Οι δικηγόροι όμως αποδείξαμε με την μακρόχρονη αποχή μας ότι ξέρουμε να παλεύουμε συλλογικά και να κερδίζουμε: αναβολή του ασφαλιστικού, μείωση εισφορών για τους νέους, μη εφαρμογή ” αντικειμενικών” φορολογικών τεκμηρίων (εμφανίζονται πάλι δίνοντας ευκαιρία στον Πρόεδρο να μας ” υπερασπίζεται” ), που ευνοούν τους μεγαλοδικηγόρους και συμπιέζουν τους αγκομαχόμενους. Σ’ αυτή την προοπτική οι ασκούμενοι και οι συνεργάτες μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους.
Λύσεις υπάρχουν:
•·νομοθετική κατοχύρωση αμοιβής του έμμισθου συνεργάτη, κατά το ν. 1093/80, σε ετήσια αναπροσαρμογή με απόφαση του Δ.Σ.Α.
•·προστασία σε όλα τα πεδία της εργασιακής σχέσης του συνεργάτη: υποχρεωτική κατάρτιση έγγραφης σύμβασης, ασφ. κάλυψη κατά τα 2/3 από τον συν/φο εργοδότη, ελάχιστη διάρκεια σύμβασης, προμήνυση και αποζημίωση κατά την απόλυση.
•·νομοθετική κατοχύρωση ή μέσω ειδικού κώδικα δεοντολογίας (η παραβίαση του να επισύρει πειθαρχικές ποινές από τον Δ.Σ.Α) των εργασιακών υποχρεώσεων μας και του δικαιώματος να έχουμε την κύρια ευθύνη για την νομική κάλυψη όσων υποχρεώσεων αναλαμβάνουμε.
το κατόπιν πιέσεων της Ένωσης Γραφείο Συνεργασίας που ίδρυσε ο Δ.Σ.Α. να εποπτεύει αν τα μέλη του τηρούν τα προηγούμενα και να επεμβαίνει διαιτητικά σε περίπτωση διαφορών.
κατάργηση του αναχρονιστικού θεσμού της άσκησης και αναγνώριση εργ. δικαιωμάτων στους αποφοίτους Νομικής.
•·ίδρυση υπηρεσίας νομικής υποστήριξης (συμβουλές, υποδείγματα κ.λ.π. από τον Δ.Σ.Α.)
κατάργηση των αναχρονιστικών διακρίσεων (παρά πρωτοδίκες κ.λ.π.) και ελεύθερη παράσταση στα δικαστήρια όλης της χώρας.
•·εφαρμογή και στην Ελλάδα του συστήματος νομικής προστασίας ” legal aid” και ανάθεσή της στους νέους δικηγόρους.
•·καθιέρωση δανείων για κάθε νέο συμ/φο με λιγότερη γραφειοκρατία.
Χρειάζεται όμως ένα ισχυρό διεκδικητικό όχημα. Τέτοιο μπορεί να είναι η Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων, αρκεί να λειτουργήσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Δυστυχώς τον τελευταίο χρόνο υποβαθμίστηκαν τα διεκδικητικά της χαρακτηριστικά (που παλιότερα είχαν οδηγήσει στην α΄ απόφαση του Δ. Σ. Α. τον Φεβρουάριο ’92 για την κατοχύρωση κατώτατων ορίων αμοιβών για τον ασκούμενο και τον έμμισθο συνεργάτην και την ίδρυση του γρ. συνεργασίας) και μεταλλάχθηκε:
α. σε σωματείο – σφραγίδα που δεν συγκάλεσε ούτε μια συνέλευση, επικοινωνούσε με τα μέλη της δια αλληλογραφίας και όχι με αφίσσα απευθυνόμενη σε όλους τους συν/φους.
Β. σε μοχλό πίεσης (λόμπυ) προς το Δ.Σ.Α. διεκδικώντας ακόμη και δάνειο για την πιο πάνω αλληλογραφία(…)
γ. σε ντήλερ σεμιναρίων πληροφορικής, νομικών μαθημάτων κ.λ.π.
δ. σε βάθρο προσωπικής ανέλιξης και πελατειακών σχέσεων κάθε είδους για προαλειφόμενους ή επαρκώς επαλειφθέντες γραφειοκράτες – συνδικαλιστές.
Μοναδική λύση είναι η μαζικοποίηση των συνελεύσεων της Ένωσης, η ένταση του διεκδικητικού της χαρακτήρα, η μετατροπή της σε στήριγμα κάθε νέου δικηγόρου που αρνείται να υποταχθεί στο ζοφερό παρόν και στο ακόμα ζοφερότερο μέλλον. Σας καλούμε στην εκλογοαπολογιστική συνέλευση την 8η Δεκεμβρίου και στις εκλογές την 17η Δεκεμβρίου. Οι μετατροπές αυτές δεν επιτυγχάνονται μόνο μέσω μίας ψηφοφορίας…
Για την Εναλλακτική Παρέμβαση:
Γιάγκου Μ., Ζαφίρης Παν., Ζερβός Γ., Καραγιάννης Β., Κέππας Δ., Κοντομηνάς Δ., Μαργέτης Χρ., Μπέλος Β., Μπουρδάκου Π., Νικολακάκης Α., Ξανθοπούλου Χρ., Παπαδάκης Κ., Παπαδόπουλος Κ., Παπαντωνίου Κ., Σαραφιανός Δ., Σισμίρογλου Μ., Τσίτου Ντ., Τσίτσα Χρ., Φουπάς Β., Φωκάς Κ.
