Αναδημοσιεύουμε συνέντευξη που έδωσε η δικηγόρος Ευγενία Κουνιάκη, σύμβουλος στο ΔΣ του ΔΣΑ με την Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή στην εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη (τεύχος 1606, 24/1/2024).
Η Ευγενία Κουνιάκη, μέλος ΔΣ του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών με την Εναλλακτική Παρέμβαση-Δικηγορική Ανατροπή και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της ΚΕΕΡΦΑ, μίλησε στην Εργατική Αλληλεγγύη για τη ρατσιστική πολιτική της ΕΕ και της κυβέρνησης της ΝΔ και τη μάχη για την ανατροπή της.
Κλιμακώνεται η ρατσιστική πολιτική της ΕΕ μέσα και από το νέο Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση. Τι περιλαμβάνει αυτό;
Το Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση αποτελεί ένα σύμπλεγμα ευρωπαϊκών κανονισμών με κύριους άξονες: Πρώτον, την εξωτερικοποίηση των συνόρων, δηλαδή να μην φτάνουν οι πρόσφυγες σε ευρωπαϊκό έδαφος αλλά μέσα από κοινές συμφωνίες όπως Ε.Ε – Τουρκίας, να παραμένουν σε τρίτες χώρες. Δεύτερον, εφόσον εισέρχονται σε ευρωπαϊκό έδαφος, να συγκεντρώνονται σε κέντρα κράτησης στα σύνορα και να περνάνε από ένα στάδιο “διαλογής” με αμφιβόλου ποιότητας και εγγυήσεων διαδικασίες ασύλου. Και τρίτον, τη μη υποχρεωτική δυνατότητα των λεγόμενων κρατών μελών χορηγών, αν θέλουν να ενισχύουν το κράτος υποδοχής με 20.000 ευρώ το άτομο, χρήματα που θα πηγαίνουν στην κράτηση και επανεισδοχή και απέλαση του αλλά όχι στην κοινωνική ένταξή του. Το Σύμφωνο, πρώτα και κύρια θα επηρεάσει άμεσα και σκληρά τις ζωές κυρίως των προσφύγων και των μεταναστών, οδηγώντας τους σε ακόμη πιο επικίνδυνες διαδρομές για να διαφύγουν από τον πόλεμο και τη φτώχεια. Οι επικίνδυνες αυτές διαδρομές θα σημάνουν περισσότερους θανάτους στα χερσαία και στα θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης.
Το Σύμφωνο όμως θα επηρεάσει και τις ζωές όλων, είτε με την ακόμα περισσότερο μετατροπή των χωρών της νότιας και ανατολικής Ευρώπης, ως χωρών αποτροπής, συγκέντρωσης σε άθλιες κλειστές δομές των προσφύγων στα νησιά και στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως έχουμε δει όλα αυτά τα χρόνια στα νησιά του Αιγαίου, είτε ενισχύοντας ιδεολογικά την άκρα Δεξιά με ό,τι αυτό σημαίνει για την ευρύτερη καταπίεση των δικαιωμάτων και άλλων ομάδων πληθυσμού. Η αποανθρωποποίηση των προσφύγων, η καθημερινή δολοφονία των προσφύγων στα σύνορα, αποδυναμώνει ευρύτερα την αξία της ζωής, φτάνοντας σε δολοφονίες Ρομά από αστυνομικούς, του Αντώνη Καριώτη στο Blue Star το καλοκαίρι και τόσες άλλες περιπτώσεις.
Το Σύμφωνο όμως δεν σταματά στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η λεγόμενη εξωτερικοποίηση των συνόρων, μετατρέπει αυταρχικά και δικτατορικά καθεστώτα σε επίσημους συνεργάτες των ευρωπαϊκών -υποτίθεται δημοκρατικών- κρατών, εξάγει ρατσισμό, επιβάλλει απάνθρωπα κέντρα κράτησης, δολοφονίες μεταναστών όπως στην περίπτωση της Τυνησίας και της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και της εκεί κυβέρνησης για συγκράτηση των μεταναστών και αποτροπή τους να έρθουν στην Ευρώπη, ή της γνωστής σε όλους κατάσταση στη Λιβύη, είτε με την Αίγυπτο και την Τουρκία. Η έννοια της “ασφαλούς τρίτης χώρας” στόχο έχει διμερείς συμφωνίες, με αντάλλαγμα χρηματικά ποσά που θα ενισχύουν τον αυταρχισμό των κρατών, και απαίτηση επανεισδοχής προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στην Ευρώπη.
Συμμετέχεις και στην Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Νομικών για το Ναυάγιο της Πύλου. Ποια είναι η άποψή σου για την πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στους πρόσφυγες;
Νομίζω ότι ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο περιγράφεται η ρατσιστική πολιτική της κυβέρνησης είναι τα λόγια του ίδιου του πρωθυπουργού σε δύο τραγικά γεγονότα τα οποία βασίζονται στη δολοφονική πολιτική της. Το πρώτο, είναι το ναυάγιο της Πύλου. Ο Κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στο BBC περιέγραψε με σαφήνεια τις αιτίες αυτού του ναυαγίου και τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Μιλώντας για το “δικαίωμα να αποτρέπουμε παράνομες εισόδους στη θάλασσα και ταυτόχρονα να ενθαρρύνουμε αυτά τα σκάφη να επιστρέψουν στις ακτές από όπου απέπλευσαν”, επί της ουσίας ομολόγησε την παράνομη και εκτεταμένη πρακτική των επαναπροωθήσεων αλλά και συγκεκριμένα την απόπειρα ρυμούλκησης του Ανδριάνα προς τα ιταλικά ύδατα, και το οποίο οδήγησε βάσει όλων σχεδόν των μαρτυριών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, στην ανατροπή του σκάφους.
Ο Πρωθυπουργός θεωρεί τραγικό που το σκάφος αναχώρησε από τις ακτές της Λιβύης και κρίνει σημαντικό να συνεργάζεται η Ευρωπαική Ένωση με τις χώρες διέλευσης. Σε ποιους αναφέρεται; Στον στρατηγό Χαφτάρ της Λιβυής; Που οι έρευνες διεθνούς φήμης δημοσιογράφων έχουν καταγγείλει τον γιο του Χαφτάρ ως μέρους του διεθνούς κυκλώματος παράνομης μεταφοράς ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και των επιβατών της Ανδριάνα;
Τέλος, ο Πρωθυπουργός, στην ίδια συνέντευξη, έδωσε κατεύθυνση στην δικαστική εξουσία, ότι “στο τέλος της ημέρας, οι διακινητές πρέπει να βρίσκονται υπόλογοι, όχι το Λιμενικό Σώμα που προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του”. Ο Πρωθυπουργός με αυτή του τη δήλωση, παρεμβαίνει στο έργο της δικαιοσύνης, σε μια προσπάθεια συγκάλυψης του ναυαγίου της Πύλου, ρίχνοντας την ευθύνη για το ναυάγιο στους εννιά επιζήσαντες ναυαγούς, των οποίων οι φωτογραφίες αμέσως μετά το ναυάγιο δημοσιεύτηκαν με τον πιο απάνθρωπο τρόπο, θυμίζοντας κυνήγι μαγισσών.
Το άλλο τραγικό γεγονός αποτελεί η στοχοποίηση των απανθρακωμένων προσφύγων στις φωτιές στον Έβρο, ως αιτίας της πυρκαγιάς, όταν ολόκληρη η Ελλάδα καιγόταν επί βδομάδες ενώ η δασοπροστασία και η δασοπυρόσβεση δεν αποτελούν κυβερνητική πολιτική. Ο ρατσισμός δεν είναι μόνο απειλή για τις ζωές των προσφύγων και μεταναστών, είναι απειλή για όλους μας. Είναι δημοκρατική και περιβαλλοντική απειλή.
Πώς σχολιάζεις την εκλογική άνοδο της ακροδεξιάς και των φασιστών σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες; Μπορεί να ανακοπεί αυτή η πορεία ενόψει των επερχόμενων ευρωεκλογών;
Το γραφειοκρατικό, αποικιοκρατικής έμπνευσης Σύμφωνο χρειάζεται τον ρατσισμό ως επίσημη πολιτική των κρατών για να εφαρμοστεί. Οι πρόσφυγες πρέπει να κατασκευαστούν και να παρουσιαστούν ως “επικίνδυνοι”, ως “υβριδική απειλή” που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποτροπές, αναχαιτίσεις, μεγάλα κέντρα κράτησης κλπ. Η ευρωπαϊκή πολιτική συνόρων, που τα έσοδα της από την βιομηχανία επιτήρησης συνόρων φτάνει στα κέρδη της πολεμικής βιομηχανίας, χρειάζεται τον ρατσισμό για να δικαιολογήσει την δέσμευση τόσων κεφαλαίων προς όφελός τους. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά τροφοδοτεί τον ρατσισμό και η ρατσιστική πολιτική με την σειρά της τροφοδοτεί την ευρωπαϊκή ακροδεξιά.
Όμως, αυτός δεν είναι ένας φαύλος κύκλος που δεν μπορεί να σπάσει. Κάθε άλλο. Οι τεράστιες διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη δείχνουν ότι υπάρχουν άμεσα αντανακλαστικά ενάντια στο θάνατο και στην αδικία. Ενάντια στην ισλαμοφοβία που τόσο οργανωμένα θέλουν να επιβάλλουν οι ακροδεξιές κυβερνήσεις. Η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης στην Ελλάδα που έχει πάρει διάφορες μορφές και θέλει να σπείρει τον φόβο, είναι μέρος της ανησυχίας της κυβέρνησης ότι δεν μπορεί να θρέψει τον ρατσισμό όσο θα ήθελε.
Μπροστά μας έχουμε την παγκόσμια μέρα ενάντια στο ρατσισμό και τον φασισμό. Η 16 Μάρτη θέλουμε να είναι ένας σταθμός αντιφασιστικός και αντιρατσιστικός ενάντια στην άνοδο της ακροδεξιάς, ενάντια στην Ευρώπη-Φρούριο, ενάντια στο Σύμφωνο της Ε.Ε., ενάντια στις επαναπροωθήσεις και τα ναυάγια, αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη και διεκδίκησης δικαιοσύνης για τα θύματα της Πύλου. Το σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Επίσης, η 16 Μάρτη, η μάχη ενάντια στον ρατσισμό και τον φασισμό αφορούν ολόκληρη την εργατική τάξη, οι μετανάστες είναι μέρος της εργατικής τάξης και χρειάζεται να υπερασπίσουμε τα δικαιώματά τους απέναντι σε όποιον θα προσπαθήσει να τους εκμεταλλευτεί βασιζόμενος στο νόμο Καιρίδη και στην εξάρτηση της άδειας διαμονής τους από την εργασία τους. Η 16 Μάρτη αφορά όλα τα κομμάτια που παλεύουν ενάντια στην πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, τις φοιτήτριες και τους φοιτητές, τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία.
Τι θα σημάνει η προωθούμενη τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και σε τι στοχεύει;
Η προτεινόμενη νομοθετική τροποποίηση του Π.Κ. και του Κ.Π.Δ. εμπεριέχει διατάξεις που δείχνουν μια κατεύθυνση αστυνομικού κράτους άλλων εποχών, με χαρακτηριστικότερη τη διάταξη για την εξαίρεση των αστυνομικών από την κατάθεση στο δικαστήριο. Αν τυχόν αυτή η διάταξη ψηφιστεί, αυτό θα σημαίνει σοβαρή καταστρατήγηση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη. Οι καταθέσεις των αστυνομικών θα θεωρούνται θέσφατο και οι καταθέσεις τους θα αναγιγνώσκονται στο δικαστήριο χωρίς να υπάρχει δικαίωμα αμφισβήτησής τους και χωρίς να εξετάζονται οι αστυνομικοί στο ακροατήριο, που είναι η μοναδική στιγμή που μπορεί να αμφισβητηθεί πραγματικά η κατάθεσή τους. Η δυνατότητα φυλάκισης για πλημμελήματα, η αύξηση των εκτιτέων στη φυλακή μεταξύ πολλών άλλων, στόχο έχει να γεμίσει τις ήδη γεμάτες φυλακές.
Η αύξηση επίσης των δικαστικών εξόδων, παραβόλων, στην πράξη αναδεικνύει την ταξική φύση της δικαιοσύνης. Η δικαιοσύνη δεν είναι για όλους το ίδιο. Η τροποποίηση του Π.Κ. και του Κ.Π.Δ. αφορά όλους, όχι μόνο τους δικηγόρους. Αφορά τους αγωνιζόμενους συνδικαλιστές στα νοσοκομεία που εισάγει νέο ποινικό αδίκημα “διατάραξη λειτουργίας υπηρεσίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων” σε περίπτωση πχ που υπάρχουν κινητοποιήσεις. Αφορά όσες και όσους κατεβαίνουμε στον δρόμο και κινδυνεύουμε από συλλήψεις για όποιο αδίκημα σκεφτεί ο μάρτυρας αστυνομικός, αφορά τους κρατουμένους καθώς αυξάνουν οι ποινές, το ελάχιστο όριο της εφέσιμης ποινής, τα εκτιτέα έτη. Και τέλος, για τα αδικήματα που αφορούν ειδικά μη Έλληνες, επαναφέρεται η δικαστική απέλαση και τυποποιείται σε νόμο η παραβίαση απαγόρευσης εισόδου. Για αυτό η συζήτηση για το νομοσχέδιο αυτό αλλά και η αντίδραση σε αυτό αφορά όλες και όλους μας.
