Κάτω τα χέρια από τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Για τις διώξεις σε βάρος των Π. Δημητρά και Τ. Όλσεν (Ανακοίνωση της ΕΠΔΑ, 28/12/2022)
Μια επικίνδυνη στιγμή για τη δημοκρατία
Η δημοκρατική εκτροπή και η πορεία προς ένα όλο και πιο αυταρχικό καθεστώς είναι μια διαδικασία που έχει περάσει πολλά στάδια τα τελευταία χρόνια. Όμως, η στιγμή όπου δύο μέλη οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Παναγιώτης Δημητράς από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι και ο Τόμι Όλσεν από την Aegean Boat Report, με σημαντική παρουσία στην καταγραφή και καταγγελία των επαναπροωθήσεων και στην εκπροσώπηση θυμάτων παράνομων ενεργειών των ελληνικών αρχών, κατηγορούνται για συγκρότηση εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό τη διευκόλυνση της παράνομης εισόδου και παραμονής στην Ελλάδα πολιτών τρίτων χωρών, είναι μια ιδιαίτερα ανησυχητική στιγμή.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, απλό και με πολλούς αποδέκτες. Όποιος τολμά να ασκεί κριτική στις παραβιάσεις που τελούν οι ελληνικές αρχές σε βάρος των προσφύγων και των δικαιωμάτων τους, θα υποστεί και τις συνέπειες. Οι επαναπροωθήσεις – παράνομες και βίαιες – των προσφύγων στα σύνορα της Ελλάδας έχουν αποτελέσει τον πυλώνα πάνω στο οποίο χτίστηκε και συνεχίζει να χτίζεται η αυθαιρεσία και ασυλία των ελληνικών αστυνομικών, λιμενικών και συνοριακών αρχών. Είναι η απάνθρωπη και ρατσιστική “επιτυχία” πάνω στην οποία η ελληνική κυβέρνηση έχει οργανώσει όλη την ακροδεξιά ρητορική περί “προστασίας των συνόρων” και “εχθρών του ελληνικού κράτους”. Είναι μια πολιτική και πρακτική που επεκτείνεται συνεχώς στο εσωτερικό της χώρας, είτε με τις απαγωγές προσφύγων και την επαναπροώθηση τους στην Τουρκία είτε με την επέκταση της αστυνομικής αυθαιρεσίας και ασυλίας σε άλλες ομάδες πληθυσμού όπως η πρόσφατη δολοφονία του Κώστα Φραγκούλη. Οι επαναπροωθήσεις δεν αφορούν μόνο τους πρόσφυγες ούτε μόνο τις ανθρωπιστικές οργανώσεις. Μας αφορούν όλες και όλους. Η δίωξη των συγκεκριμένων μελών των ανθρωπιστικών οργανώσεων μας αφορά όλες και όλους.
Οι οργανώσεις κατηγορούνται γιατί απλά έπραξαν το καθήκον τους: κατήγγειλαν την επαναπροώθηση προσφύγων το καλοκαίρι του 2021 και ενημέρωσαν τις αρχές για την ανάγκη υπαγωγής τους σε διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης, μόλις ενημερώθηκαν για την εκ νέου παρουσία τους στην ελληνική επικράτεια. Ακριβώς αυτή η αταλάντευτη στάση στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε ένα πεδίο που είναι στρωμένο με συνεχείς απειλές από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας, είναι ο λόγος για τον οποίο διώκονται. Σε αυτή την αταλάντευτη στάση στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στεκόμαστε αλληλέγγυοι.
Σε αυτή την σκανδαλώδη ποινική δίωξη, οι προτάσεις των ανακριτικών και εισαγγελικών αρχών μετά την απολογία του Παναγιώτη Δημητρά, ιδρυτικού μέλους του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Συμφωνιών του Ελσίνσκι, εξαντλούν τη σκληρότητά τους, καταπατώντας τα κατοχυρωμένα στο Σύνταγμα δικαιώματα, καθώς απαγορεύουν με επιβολή περιοριστικού όρου την ενασχόληση με οργάνωση προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε μια πρωτοφανή παραβίαση της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας ενός πολίτη. Οι προτάσεις αυτές είναι ενδεικτικές ενός ευρύτερου αντιπροσφυγικού κλίματος που χαρακτηρίζει όλο και συστηματικότερα τις δικαστικές και εισαγγελικές αρχές. Στην ουσία απαιτούν την μη δραστηριοποίηση του Παναγιώτη Δημητρά στο χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θυμίζοντας πρακτικές αυταρχικών καθεστώτων όπως του Όρμπαν ή ακόμα και δικτατοριών όπως του Σίσι στην Αίγυπτο. Εκκρεμεί ακόμα η απόφαση του δικαστικού συμβουλίου ως προς τους υπόλοιπους όρους, μεταξύ των οποίων και ο όρος του κατ’ οίκον περιορισμού, δηλαδή της στέρησης της προσωπικής του ελευθερίας.
Έχουν πράγματι οι εισαγγελικές και δικαστικές αρχές της χώρας δείξει τέτοιο ζήλο στη διερεύνηση των σοβαρών καταγγελιών επαναπροωθήσεων; Έχει οδηγηθεί στην ελληνική δικαιοσύνη έστω και ένας δράστης απαγωγής και παράνομης επαναπροώθησης πρόσφυγα; Αντί αυτού, η επιλογή των εισαγγελικών αρχών, κατόπιν παρέμβασης της προϊστάμενης αρχής και απαίτησης του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου όπως τουλάχιστον αναφέρουν τα φιλοκυβερνητικά μέσα, είναι η δίωξη των μελών των ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Ως Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή, στεκόμαστε αλληλέγγυες/οι στις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δηλώνουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας στα διωκόμενα μέλη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Συμφωνιών του Ελσίνκι και της Aegean Boat Report. Καταγγέλλουμε την προσπάθεια των ελληνικών αρχών να φιμώσουν όσους υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δηλώνουμε την αλληλεγγύη μας στους πρόσφυγες και τους μετανάστες και καταγγέλλουμε την συστηματική πρακτική των παράνομων επαναπροωθήσεων σε βάρος τους.
