Την Κυριακή 28 Νοεμβρίου και τη Δευτέρα 29 Νοεμβρίου πραγματοποιούνται οι εκλογές για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου και νέου προέδρου στον Δικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας. Στην μάχη συμμετέχει με ριζοσπαστικό περιεχόμενο και η Εναλλακτική Παρέμβαση-Δικηγορική Ανατροπή, τόσο για την εκλογή νέου ΔΣ, όσο και για πρόεδρο με υποψήφιο τον Θανάση Καμπαγιάννη. Το Πριν ζήτησε από τέσσερις υποψηφίους της Εναλλακτικής να στείλουν το δικό τους μήνυμα λίγο πριν την κάλπη.
Παναγιώτης Κολοβός
Στη μάχη για τα δημοκρατικά δικαιώματα
Τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι ελευθερίες πλήττονται άγρια από την κυβέρνηση κι ευρύτερα το σύστημα. Ποια θα μπορούσε να είναι η συμβολή της μαχόμενης δικηγορίας;
Οι Δικηγόροι, παραδοσιακά είναι οι θεσμικοί υπερασπιστές των δημοκρατικών δικαιωμάτων, παράδοση την οποία έχουν ευτελίσει οι σύγχρονες διοικήσεις των Δικηγορικών Συλλόγων (με ελάχιστες εξαιρέσεις) με την αφωνία τους και την άρνηση τους να συγκρουστούν με την εκτελεστική εξουσία συμμετέχοντας στους κοινωνικούς αγώνες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων. Εάν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι έπαιζαν τον θεσμικό τους ρόλο, τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο δύσκολα για την εκάστοτε κυβέρνηση και η κοινωνική νομιμοποίηση όσων αγωνίζονται ενάντια σε αυτή την κατάσταση, θα ήταν πολύ πιο ευρεία. Τον ρόλο αυτόν, που έχει απεκδυθεί η ηγεσία των Δικηγορικών Συλλόγων, τον έχει αναλάβει, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, το μαχητικό ρεύμα των δικηγόρων, που ήταν παρόν σε όλες τις μάχες του τελευταίου διαστήματος για την υπεράσπιση της δημοκρατίας. Ήταν παρόν, με τον νομικό τους λόγο, με την φυσική παρουσία τους, στην ΓΑΔΑ, τα αστυνομικά τμήματα και τις δικαστικές αίθουσες, υπερασπίζοντας, όσους διαδηλωτές υπέστησαν την αστυνομική καταστολή, αλλά κυρίως, με την ενεργή παρουσία τους στο δρόμο, στις διαδηλώσεις, όπου πολλές φορές έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στο να σπάσουν στην πράξη οι απαγορεύσεις των συναθροίσεων, να μπορέσουν να γίνουν οι διαδηλώσεις, μπαίνοντας στην πρώτη γραμμή και προσπαθώντας να εγγυηθούν στην πράξη, όσο περνούσε από το χέρι τους, το δικαίωμα στην διαδήλωση και υπέστησαν αρκετές φορές την αστυνομική καταστολή για την δράση τους αυτή.
Γιατί ψήφος στην Εναλλακτική Παρέμβαση;
Η Εναλλακτική Παρέμβαση-Δικηγορική Ανατροπή έπαιξε κρίσιμο ρόλο στο να συγκροτηθεί και να εκφραστεί αυτό το μαχητικό ρεύμα που περιγράφουμε. Αποτέλεσε την πρώτη μαγιά και πήρε την πρωτοβουλία. Ταυτόχρονα, είναι η παράταξη που επιδιώκει να εκφράσει μέσα στον ΔΣΑ την φωνή των μισθωτών δικηγόρων, των ασκούμενων και των αυτοαπασχολούμενων ενάντια στον εργοδοτικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό. Τέλος, επιδιώκει την οργάνωση του αγώνα με όρους ενότητας και μαζικότητας και όχι παραταξιακής καταγραφής.
Αγγελική Σεραφείμ
Εκτεθειμένοι σε οικονομική καταστροφή
Εκλογές στον ΔΣΑ εν μέσω πανδημίας. Οξύνθηκαν τα προβλήματα του κλάδου και η ταξική πόλωση εντός του;
Η αναστολή εργασιών των δικαστηρίων, η διάχυτη ανασφάλεια για την υγεία, η διαφύλαξη της οποίας έγινε ατομική υπόθεση, η υπολειτουργία κομβικών δημόσιων υπηρεσιών, όπως είναι οι ΔΟΥ και η Επιθεώρηση Εργασίας, ουσιαστικά σήμαναν την πλήρη αδυναμία ανάληψης υποθέσεων, την εκμηδένιση του εισοδήματος των αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων και την απόλυση των «συνεργατών» μισθωτών δηλαδή συναδέλφων. Παράλληλα οι υποχρεώσεις δεν μειώθηκαν, καθώς οι ασφαλιστικές εισφορές συνέχισαν να «τρέχουν» κανονικά και όσοι κρίθηκαν δικαιούχοι για τις επιστρεπτέες προκαταβολές, καλούνται πλέον να επιστρέψουν σημαντικό μέρος τους. Από κάθε πλευρά λοιπόν όχι μόνο συμπιέσθηκε το εισόδημα του κόσμου της δικηγορίας, αλλά και συσσωρεύθηκαν χρέη που είναι αδύνατο να αποπληρωθούν μελλοντικά. Ενώ λοιπόν οι δικηγορικές εταιρείες και τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία ουσιαστικά μείωσαν το κόστος λειτουργίας τους με την απόλυση ή την αναστολή εργασίας των «συνεργατών» τους, αξιοποιώντας κάθε νομική ρύθμιση για την ελάφρυνσή τους από τις υποχρεώσεις τους, ο/η μέσος/η δικηγόρος βρέθηκε πλήρως εκτεθειμένος σε οικονομική καταστροφή.
Στήριξη στην Εναλλακτική Παρέμβαση, γιατί;
Η Εναλλακτική Παρέμβαση ως συλλογικότητα υπήρχε πριν τις εκλογές, θα υπάρχει και μετά από αυτές και θα υπήρχε και χωρίς να συμμετέχει στις εκλογές. Γιατί είναι μια συλλογικότητα με διαρκή και συνεπή δράση για την υπεράσπιση των συμφερόντων της μαχόμενης πλειοψηφίας των δικηγόρων και των δημοκρατικών δικαιωμάτων.
Θοδωρής Συμεωνίδης
Το αντισυστημικό ρεύμα των δικηγόρων
Σε τι συγκυρία γίνονται οι εκλογές στον ΔΣΑ;
Οι εκλογές στον δικηγορικό σύλλογο διεξάγονται εν μέσω πανδημίας και εν μέσω επίθεσης της κυβέρνησης στα εργασιακά δικαιώματα και κοινωνικά δικαιώματα (νόμος για τις συναθροίσεις κλπ., αυστηροποίηση του ποινικού κώδικα κλπ.) και μετά από δεκαετή εφαρμογή μνημονιακών πολιτικών, που οδήγησε σε υπερφορολόγηση του κλάδου και στην καταβολή (μηνιαίως πλέον) ασφαλιστικών εισφορών. Σε αυτή τη γενικευμένη επίθεση στον κλάδο των δικηγόρων και στα λαϊκά δικαιώματα είναι σημαντικό μέσω των εκλογών να ενισχυθεί η ριζοσπαστική εκείνη πτέρυγα, που στο επίκεντρο της πολιτικής της αντίληψης θέτει την προάσπιση και διεύρυνση των λαϊκών και εργασιακών δικαιωμάτων, αλλά και αγωνιστές εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών, όπως ο υποψήφιος πρόεδρος της Εναλλακτικής Παρέμβασης-Δικηγορικής Ανατροπής Θανάσης Καμπαγιάννης.
Τι εκφράζει η ψήφος στην Εναλλακτική Παρέμβαση;
Την τελευταία δεκαετία με τις μνημονιακές πολιτικές που οδήγησαν σε συρρίκνωση των δικαιωμάτων, αναδείχτηκε το «κοινωνικό» πρόσωπο της δικηγορίας και τα μέλη της Εναλλακτικής Παρέμβασης-Δικηγορικής Ανατροπής ήταν στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την υπεράσπιση και αγωνιστών και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Έσπασε δε στην πράξη την απαγόρευση των συναθροίσεων, συμμετείχε στα κινήματα της νεολαίας και των εργαζομένων και μπόλιασε με νομικά (κυρίως) επιχειρήματα τον αγώνα ενάντια στους νόμους που περιορίζουν τα δικαιώματα της νεολαίας και των εργαζομένων στην εργασία, στη μόρφωση και στη ζωή.
Μετά από την απογοήτευση της «πρώτης φοράς αριστερά», την αδυναμία του εργατικού και λαϊκού κινήματος να αποκρούσει την αντιλαϊκή κυβερνητική επίθεση σε συνθήκες πρωτόγνωρες για αυτή, δηλαδή εν μέσω πανδημίας, η Εναλλακτική Παρέμβαση- Δικηγορική Ανατροπή φιλοδοξεί όχι απλά να καταγραφεί η ριζοσπαστική πτέρυγα των δικηγόρων, αλλά να συγκροτήσει και να εκφράσει το «αντισυστημικό» ρεύμα των δικηγόρων, που δεν βολεύονται στους τέσσερις τοίχους του γραφείου τους, που «αναπνέουν» στα κινήματα της νεολαίας και των εργαζομένων και που φιλοδοξούν να κάνουν μέρος της καθημερινότητάς τους τον αγώνα για μία αξιοπρεπή ζωή.
Αλεξάνδρα Φώτη
Οι μισθωτοί δικηγόροι μπροστά
Υπάρχει μισθωτή δικηγορία; Υπό ποιες συνθήκες; Πώς αντιμετωπίζεται από το ΔΣΑ; Πώς βλέπεις την κατάσταση σε σχέση με τη μισθωτή δικηγορία ως υποψήφια της Εναλλακτικής Παρέμβασης-Δικηγορική Ανατροπή;
Παλαιότερα οι δικηγόροι ήταν δεδομένο ότι θα ασκούσαν το επάγγελμα ως αυτοαπασχολούμενοι. Αυτό ωστόσο άλλαξε τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Η δικηγορική ύλη, με τις ευλογίες του κράτους, συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο στα μεγάλα δικηγορικά γραφεία και τις δικηγορικές εταιρείες, ενώ ταυτόχρονα η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, η φορολογία και η αύξηση των δαπανών για τη συντήρηση ενός γραφείου (αύξηση ενοικίων και κόστους ζωής κλπ), ωθούν ένα μεγάλο μέρος των δικηγόρων που ξεκινούν τώρα την επαγγελματική τους πορεία να στρέφονται στην εξαρτημένη εργασία, δηλαδή στη μισθωτή δικηγορία. Η μισθωτή δικηγορία εμφανίζεται με ποικίλες εργασιακές σχέσεις, με το «καλό σενάριο» της έμμισθης εντολής αλλά και με την παροχή υπηρεσιών με μπλοκάκι ή μέσω «μαύρης εργασίας», καθεστώτα ιδιαίτερα επισφαλή για τους εργαζομένους οι οποίοι αντιμετωπίζονται από το νόμο και τους εργοδότες τους ως «συνεργάτες» και άρα αυτοαπασχολούμενοι. Στην πραγματικότητα βέβαια είναι μισθωτοί και επισφαλώς εργαζόμενοι, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπογράφουν καμία σύμβαση εργασίας, εργάζονται ατέλειωτες ώρες, αμείβονται με ελάχιστα χρήματα και δεν έχουν καμία ανεξαρτησία ως προς την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος.
Ο ΔΣΑ, ως ένας ιδιαίτερα αντιδραστικός επιστημονικός σύλλογος, που υπηρετεί πάντα τα συμφέροντα του κεφαλαίου, σε καμία περίπτωση δεν ενδιαφέρεται για τους μισθωτούς δικηγόρους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ιδρύθηκε πριν από ένα περίπου χρόνο το Σωματείο Μισθωτών Δικηγόρων (ΣΜΔ), που έχει σαν σκοπό την προστασία όλων των δικηγόρων που εργάζονται υπό τα προαναφερόμενα καθεστώτα μισθωτής εργασίας, καθώς επίσης και τη συλλογική πάλη μέσω αυτού. Απώτερος στόχος του ΣΜΔ είναι η υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με σκοπό την εξασφάλιση των μελών του ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία.
Προσωπικά θεωρώ τη συγκρότηση του ΣΜΔ μεγάλο προχώρημα για την προστασία των μισθωτών δικηγόρων και μία γροθιά στην ατομικότητα που διέπει το δικηγορικό επάγγελμα. Με τη διεκδίκηση μέσα από τις γραμμές του Σωματείου θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε τις εργασιακές συνθήκες στον κλάδο και να κατοχυρώσουμε μία σειρά δικαιωμάτων τα οποία θα εξασφαλίσουν στους μισθωτούς συναδέλφους καλύτερη ποιότητα ζωής και εργασιακής καθημερινότητας. Τέλος, θεωρώ ότι μέσω του Σωματείου και της παρέμβασης των μελών αυτού μέσα στο ΔΣ του ΔΣΑ, ίσως εν τέλει οι μισθωτοί δικηγόροι να καταφέρουν να επιβάλλουν τη νομοθετική κατοχύρωσή τους μέσω της τροποποίησης του Κώδικα Δικηγόρων και ο ΔΣΑ να αναγκαστεί να αναγνωρίσει το καθεστώς της μισθωτής δικηγορίας.
Ο ΔΣΑ είναι ένας από τους μεγαλύτερους επιστημονικούς συλλόγους στην Ελλάδα. Θεωρείς ότι όλα τα μέλη του είναι ισότιμα;
Όπως ανέφερα ήδη και παραπάνω, η στάση του ΔΣΑ έρχεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις επιταγές του κράτους, του κεφαλαίου και της ΕΕ. Αυτό είναι βεβαίως κάτι αναπόφευκτο λόγω και της ίδιας της φύσης του, μιας που η λειτουργία του διέπεται από τον Κώδικα δικηγόρων που είναι αστικό δημιούργημα, ωστόσο η στάση του αποτελεί ταυτόχρονα και επιλογή του εκάστοτε Προέδρου και της πλειοψηφίας των συμβούλων που απαρτίζουν το ΔΣ. Έτσι λοιπόν, ο ΔΣΑ εξυπηρετεί αποκλειστικά τα συμφέροντα των μεγαλοδικηγόρων και των δικηγόρων -ιδιοκτητών των μεγάλων δικηγορικών εταιρειών, οι οποίοι διαχειρίζονται το μεγαλύτερο όγκο της δικηγορικής ύλης και άρα και τον περισσότερο πλούτο. Η εκπροσώπηση αυτή έρχεται σε πλήρη αντίφαση πρωτίστως με το μέσο αυτοαπασχολούμενο δικηγόρο, ο οποίος έχει να διαχειριστεί όλα τα βάρη του δικηγορικού επαγγέλματος (διαχείριση των υποθέσεων, εξωτερικές εργασίες κλπ) αλλά και τα έξοδα (ΦΠΑ, ασφαλιστικές εισφορές, έξοδα γραφείου κλπ) μόνος του καταλήγοντας να κερδίζει με δυσκολία «τα προς το ζην». Ενώ ταυτόχρονα η φυσιογνωμία αυτή έρχεται σε σύγκρουση και με τους μισθωτούς δικηγόρους οι οποίοι είναι εργαζόμενοι σε εταιρείες και μεγαλογραφεία και καταλήγουν να είναι μέλη σε ένα σύλλογο που διαφεντεύεται από τους εργοδότες τους, με τους οποίους έχουν εκ των πραγμάτων αντικρουόμενα συμφέροντα. Ως εκ τούτου, είναι ξεκάθαρο ότι εντός του ΔΣΑ υπάρχει ταξική διαστρωμάτωση και ότι με τη στάση του εξυπηρετούνται κατά βάση τα συμφέροντα των λίγων και όχι των πολλών.
Προσωπικά θεωρώ ότι αν και είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αλλάξουν οι συσχετισμοί εντός του ΔΣΑ λόγω της ίδιας της αστικής του φύσης, ωστόσο είναι σίγουρο ότι η ύπαρξη μελών εντός του ΔΣ του Συλλόγου τα οποία προέρχονται από τα χαμηλότερα αμειβόμενα στρώματα της δικηγορίας είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είτε ως μισθωτοί, μπορούν να βελτιώσουν εν μέρει τις συνθήκες για τους πολλούς και να παρακωλύσουν κάποιες από τις αποφάσεις που έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα αυτών.
