Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν. Έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η μεταρρύθμιση του φορολογικού και του ασφαλιστικού από την κυβέρνηση Μητσοτάκη με στόχο την “ελάφρυνση της μεσαίας τάξης”. Κωδικοποιημένα: το 2020 η ελάφρυνση ειναι μηδενική για εισοδήματα μέχρι 15.000 ευρώ, τουναντίον για την πλειοψηφία προκύπτει νέα επιβάρυνση με την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών (από 175 σε 210 ευρώ μηνιαίως) μέχρι 326 ευρώ ετησίως. Θυμίζουμε ότι με βάση στοιχεία της ΑΑΔΕ, το 75% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνουν εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ. Το 2021 (με το νέο φορολογικό) η ετήσια ελάφρυνση αντιστοιχεί κατ’ ουσίαν σε ποσό 700-1.300 ευρώ για τα εισοδήματα 10.000-20.000 ευρώ, με την προϋπόθεση πληρωμής της κατώτατης ασφαλιστικής εισφοράς, που οδηγεί στην ελάχιστη σύνταξη. Μεγάλες μειώσεις θα έχουν μόνο εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ.
Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν πίνακες που δίνουν ψευδή εικόνα, καθώς αφενός “φουσκώνουν” το ύψος των εισφορών του 2019 (για να φαίνεται μεγαλύτερη η ελάφρυνση), αφετέρου υπολογίζουν τη μείωση φόρου στο 2020, ενώ αυτή θα ισχύσει το 2021. Γι’ αυτό παραθέτουμε δικό μας πίνακα με τα ποσά εισφορών (κύριας και υγείας) και φόρων για τα έτη 2019, 2020 και 2021.
Σημειώνουμε ότι: οι εισφορές του 2019 υπολογίζονται με ποσοστό 13,33% και 6,95%, συνυπολογιζόμενων των εκπτώσεων. Ο φορολογικός συντελεστής για τα έτη 2018 και 2019 (πληρωτέος φόρος τα έτη 2019 και 2020) είναι 22% από το πρώτο ευρώ. Ο φορολογικός συντελεστής για το έτος 2020 (πληρωτέος φόρος το 2021) είναι 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ, 23% για τα επόμενα 10.000 ευρώ και 22% πάνω από 20.000 ευρώ. Στον πίνακα δεν περιλαμβάνονται: το τέλος επιτηδεύματος, η εισφορά αλληλεγγύης, οι εισφορές για το ΕΤΕΑΕΠ, τα αναδρομικά ΕΤΕΑΕΠ ετών 2017-2018 και τυχόν ρυθμίσεις χρεών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία (120 δόσεις), τα οποία ούτως ή αλλως μένουν αμετάβλητα…
Από τον πίνακα προκύπτουν ξεκάθαρα τα εξής:
– Το 2020, οι φτωχότεροι δικηγόροι θα δουν αύξηση των υποχρεώσεών τους κι αυτό γιατί η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών ξεκινάει από 1/1/2020 ενώ η φορολογική ελάφρυνση θα έρθει το καλοκαίρι του 2021. Πρέπει να έχει κανείς κέρδη πάνω από 14.000 ευρώ για να ξεκινήσει να βλέπει ψίχουλα ελάφρυνσης μέσα στο 2020. Όσες και όσοι βγάζουν 20.000 ευρώ κέρδη, θα δουν το 2020 μια ελάφρυνση στο ύψος του 500άρικου.
– Το 2021, “θα έρθει η φορολογική ελάφρυνση για τη μεσαία τάξη”, λέει η κυβέρνηση. Είναι όμως έτσι; Για τους πολύ φτωχούς, όσους δηλαδή έχουν κέρδη μέχρι 5.000 ευρώ, δεν υπάρχει καμία ελάφρυνση: απλά θα “ισοφαριστεί” η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. Η ετήσια ελάφρυνση για τους δικηγόρους με κέρδη 10.000 ευρώ θα είναι πολύ μικρή, περίπου 700 ευρώ, αν υπολογιστεί και η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών το 2020.
Όμως, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το έχει η “ελάφρυνση” όσων δηλώνουν κέρδη μέχρι 20.000 ευρώ, που οπωσδήποτε ταιριάζουν περισσότερο σ’ αυτό που εννοείται στον δημόσιο λόγο ως “μεσαία τάξη”: πρόκειται για μείωση στις υποχρεώσεις σε κράτος και ταμεία του επιπέδου των 1.300 ευρώ. Τι είναι όμως στην πραγματικότητα αυτή η μείωση; Τίποτα άλλο από το 700άρικο που ήδη αναφέραμε συν τα περίπου 600 ευρώ που “βγαίνουν” με την επιλογή πληρωμής της κατώτατης ασφαλιστικής εισφοράς των 210 ευρώ (από 265 ευρώ που αντιστοιχούσαν ως εισφορά στο προηγούμενο σύστημα). Για να δει, δηλαδή, τετραψήφιο αριθμό ελάφρυνσης, ο δικηγόρος με κέρδη 20.000 ευρώ καλείται να πληρώσει την κατώτατη ασφαλιστική εισφορά και να πάρει την κατώτατη σύνταξη – κυριολεκτικά ψίχουλα.
Στην πραγματικότητα, ελάφρυνση στο νέο φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη βλέπουν μονο οι έχοντες υψηλά έως πολύ υψηλα εισοδήματα. Και τούτο γιατί αυτοί βλέπουν αφενός μεγάλη μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές, αφετέρου μείωση στη φορολογία: ο φορολογικός συντελεστής 28% σε κέρδη πάνω από 20.000 ευρώ μπορεί να μοιάζει αυξημένος αλλά στην πραγματικότητα είναι μειωμένος, αφού στα πρώτα 10.000 ευρώ υπολογίζεται ο συντελεστής του 9% και στα δεύτερα 10.000 ευρώ ο συντελεστής του 22%.
Με δεδομένους τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που έχουν τεθεί από τις μνημονιακές δεσμεύσεις του ελληνικού κράτους (ετήσια πλεονάσματα, ταβάνι 16% στην ασφαλιστική δαπάνη, κλπ), η κυβέρνηση μοιράζει μια δεδομένη πίτα. Πιστή όμως στις ιδεολογικές και ταξικές της επιλογές, το μόνο που αλλάζει είναι ότι αυξάνει ή διαιωνίζει την επιβάρυνση των πολλών ελεύθερων επαγγελματιών για να κάνει φοροαπαλλαγές και εισφοροαπαλλαγές στους λίγους και πραγματικά εύπορους.
n
